Астралогія ў шляхецкім асяроддзі Вялікага Княства Літоўскага ў XVI–XVII стст.
Astrology Amongs the Nobility of the Grand Duchy of Lithuania in Sixteenth – Seventeenth Centuries

Summary/Abstract: Артыкул прысвечаны распаўсюджанню астралогіі сярод прадстаўнікоў вышэйшага грамадства ВКЛ. Асноўныя крыніцы даследавання – прагностыкі, успаміны і дзённікі, астралагічныя кнігі (пераважна з кніжных рэестраў), літаратура і інш. Шляхта мела астралагічную літаратуру ў сваіх бібліятэках. Кантакты паміж астролагамі і іх кліентамі прадстаўлены ў прагностыках. Некаторыя з іх былі прысвечаны знакамітым асобам ВКЛ. Часам дзённікі змяшчалі астралагічныя звесткі. Шляхта цікавілася астралогіяй для прадказанняў і для тлумачэння гараскопаў. Розныя факты сведчаць, што астралогія ў ВКЛ не была забаронена. Яна была даволі папулярнай і прыналежала да культурнага і навуковага жыцця ВКЛ. /The article is devoted to dissemination of astrology between the representatives of upper strata in the GDL. The main sources of the research are prognostics, memories and diaries, astrological books (mostly from the register of books), literature etc. The nobility possessed astrological literature in their libraries. Contacts between astrologers and their clients are represented in prognostics, some of which were dedicated to famous people from the GDL. Sometimes diaries contained astrological information. The nobility was interested in astrology for prognoses and for explanations of horoscopes. Different facts illustrated that, rather than being forbidden, astrology was rather popular and belonged to the cultural and scientific life of the GDL. /Straipsnis skirtas astrologijos sklaidai tarp aukštesniųjų LDK gyventojų sluoksnių atskleisti. Pagrindiniai tyrimo šaltiniai buvo prognozės (ateities spėjimai), prisiminimai, dienoraščiai, astrologijos knygos (daugiausia knygų registrai), literatūra ir kt. Bajorija savo bibliotekose turėjo astrologinės literatūros. Ateities prognozės atspindi kontaktus tarp astrologų ir jų klientų. Kai kurios ateities prognozės sudarytos žymiems LDK asmenims. Kartais astrologinės informacijos randama dienoraščiuose. Bajorija domėjosi astrologija dėl ateities spėjimų ir horoskopų išaiškinimų. Įvairūs faktai liudija, kad astrologija nebuvo draudžiama LDK. Ji buvo ganėtinai populiari LDK kultūrinio ir mokslinio gyvenimo dalis.

• Details
• Contents