Polska adaptacja kwestionariusza TOSCA-3 (The Test of Self-Conscious Affect, J. P. Tangney, R. Dearing, P. E. Wagner i R. Gramzow) ‒ badania pilotażowe
Polish version of the TOSCA-3 questionnaire (The Test of Self-Conscious Affect, J. P. Tangney, R. Dearing, P. E. Wagner, & R. Gramzow) – a pilot study

Summary/Abstract: Cel Operacjonalizacja pojęć wstydu i poczucia winy nastręcza trudność nie tylko uczestnikom badań psychologicznych próbujących poddawać te emocje analizie, lecz także samym psychologom. Jednym z rozwiązań tego problemu jest stosowanie kwestionariuszy opartych na scenariuszach. Niniejszy artykuł opisuje proces adaptacji na język polski kwestionariusza TOSCA-3 będącego takim właśnie narzędziem. Metoda Adaptacja kwestionariusza przebiegała według międzynarodowych zaleceń adaptacji kulturowej kwestionariuszy psychometrycznych. Badania pilotażowe prowadzone były z użyciem nowo zaadaptowanego kwestionariusza TOSCA-3, kwestionariusza SWLS, Inwentarza reakcji indywidualnych (MCSDS) oraz kwestionariusza EPQ-R(S). Badania prowadzono na przypadkowej próbie, która liczyła 148 osób. Wyniki Wyniki dotyczące adaptowanego kwestionariusza (średnie i odchylenia standardowe skal oraz α-Cronbacha) dostarczyły zadowalających rezultatów, które pozwalają uznać przeprowadzoną adaptację za psychometrycznie poprawną. Badania walidacyjne wykazały deklarowanie niższą satysfakcję z życia wśród osób z wysoką skłonnością do przeżywania wstydu (r = −0,177; p < 0,05), z kolei wyniki osób z wysoką skłonnością do przeżywania poczucia winy potwierdziły dodatnią korelację z wynikami uzyskiwanymi na skali poszukiwania aprobaty społecznej (MCSDS; r = 0,38; p < 0,05). Ponadto wyniki skal ekstrawersji i neurotyzmu wykazały korelacje ze skłonnością do przeżywania wstydu (odpowiednio: r = −0,25; p < 0,05 i r = 0,40; p < 0,05). Konkluzje Pracę nad adaptacją kwestionariusza uznać należy za rzetelnie wykonaną, zarówno pod względem językowym, jak i metodologicznym, co potwierdzają przeprowadzone analizy statystyczne. Wyniki przeprowadzonych badań pilotażowych pozwalają uznać adaptację za udaną. Narzędzie może być stosowane w badaniach. Zebrane dane nie pozwalają jednak na poprawną analizę trafności czynnikowej, a także na zbudowanie norm niezbędnych do stosowania w przypadku diagnoz indywidualnych. Wyniki pilotażowych badań walidacyjnych otwierają natomiast dyskusję nad rzadko omawianymi w polskojęzycznej literaturze przedmiotu pojęciami skłonności do przeżywania wstydu i poczucia winy.

• Details
• Contents