The Pomeranian Crime of 1939 as the Onset of Genocide during the Second World War Cover Image

Zbrodnia pomorska 1939 jako początek ludobójstwa w czasie II wojny światowej
The Pomeranian Crime of 1939 as the Onset of Genocide during the Second World War

Author(s): Tomasz Ceran
Subject(s): Military history, Criminology, Studies in violence and power, Interwar Period (1920 - 1939), WW II and following years (1940 - 1949), Fascism, Nazism and WW II, History of the Holocaust, Peace and Conflict Studies
Published by: Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
Keywords: Pomeranian crime; Genocide; World War II; Poland; Pomeranian Jews;

Summary/Abstract: Niemcy od momentu wkroczenia do Polski we wrześniu 1939 roku dokonywali masowych mordów na polskiej ludności cywilnej w całym kraju, lecz ich skala w poszczególnych regionach okupowanej Polski była różna. Do największych zbrodni doszło na terenie przedwojennego województwa pomorskiego, gdzie zamordowano ok. 30 tys. osób. W żadnym innym regionie zaanektowanej Polski terror niemiecki nie był aż tak wielki. Zbrodni dokonywano przede wszystkim na polskiej inteligencji, ale także na rolnikach i robotnikach. W tych samych dołach śmierci pogrzebano tysiąc rozstrzelanych pacjentów szpitali psychiatrycznych i setki pomorskich Żydów. Szczególną rolę w tej zbrodni, obok jednostek Einsatzgruppen, odgrywali członkowie mniejszości niemieckiej – aktywiści Selbstschutzu Westpreussen. Byli oni szczególnie podatni na ideologię nazistowską ze względu na intensywność propagandy dotyczącej tzw. korytarza pomorskiego i bydgoskiej „krwawej niedzieli”. Zaplanowaną akcję eksterminacyjną, która w rozumieniu Rafała Lemkina była pierwszym w czasie wojny ludobójstwem fizycznym, przedstawiano jako akt samoobrony i zemstę za śmierć volksdeutschów. W celu podkreślenia znaczenia wydarzeń na Pomorzu Gdańskim w 1939 roku jako początku niemieckiej ludobójczej polityki okupacyjnej utworzono nowe pojęcie historyczne – „zbrodnia pomorska 1939”.

  • Issue Year: 2020
  • Issue No: 4
  • Page Range: 80-91
  • Page Count: 12
  • Language: Polish