Rekonstrukcja pojęcia prawniczego domniemania interpretacyjnego
Reconstruction of the Concept of Interpretative Juristic Presumption
Author(s): Kaja PtakSubject(s): Law, Constitution, Jurisprudence, Philosophy of Law, Sociology of Law
Published by: Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Keywords: domniemanie prawne; domniemanie prawnicze; prawnicze domniemanie interpretacyjne; interpretacja prawnicza
Summary/Abstract: Domniemania prawnicze, w tym prawnicze domniemania interpretacyjne nie doczekały się szczegółowego opracowania teoretycznoprawnego, choć są narzędziem interpretacyjnym często przywoływanym w orzecznictwie oraz literaturze. W ostatnich latach odżyła dyskusja nad domniemaniem konstytucyjności (zgodności z konstytucją) ustaw. Innym przykładem prawniczego domniemania interpretacyjnego jest domniemanie racjonalności prawodawcy, oparte na założeniu racjonalności prawodawcy opracowanym w latach 70tych przez Leszka Nowaka i Jerzego Wróblewskiego. Analiza porównawcza prawniczych domniemań interpretacyjnych z instytucjami takimi jak domniemania prawne i fikcje prawne pozwala zrekonstruować najistotniejsze cechy tych pierwszych w zakresie ich budowy i funkcji, a to z kolei pozwala stwierdzić, że do prawniczych domniemań interpretacyjnych organy stosujące prawo odwołują się wprost przede wszystkim w przypadkach trudnych, w których nie da się zakończyć procesu interpretacji bez uwzględnienia podstawowych wartości systemu prawnego, niewyrażonych wprost w tym systemie lub jedynie naszkicowanych na poziomie norm rangi konstytucyjnej. Z uwagi na szczególną rolę, jaką prawnicze domniemania interpretacyjne odgrywają w procesie wykładni, można również mówić o ich prawotwórczej funkcji.
Journal: Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
- Issue Year: 39/2024
- Issue No: 2
- Page Range: 34-43
- Page Count: 10
- Language: Polish