Rola dźwięku na wystawie „Elementarz. Życie dzieci w obozie na Majdanku” w Państwowym Muzeum na Majdanku
Role of Sounds in “The Primer: Children in Majdanek Camp” Exhibition at Majdanek State Museum
Author(s): Joanna Posłuszna, Łukasz PosłusznySubject(s): Social Sciences, Psychology
Published by: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Marii Curie-Sklodowskiej
Keywords: pejzaż dźwiękowy; środowisko dźwiękowe; pamięć; Holokaust; wystawa
Summary/Abstract: „Elementarz. Życie dzieci w obozie Majdanku” to wystawa edukacyjna poświęcona przedwojennym i obozowym losom dzieci żydowskich, polskich i białoruskich. Wystawa mieści się w baraku 53 KL Majdanek. Wystawę można scharakteryzować jako instalację scenograficzną, fotograficzną i dźwiękową. Kakofonia dźwięków wydawanych przez dzieci bawiące się podczas przerwy szkolnej, ich głosy i zeznania dorosłych więźniów nakładają się na siebie. To nakładanie się reprezentuje palimpsestową strukturę czasu zbudowaną z dźwięków. Aspekt dźwiękowy wystawy odgrywa kluczową rolę w odbiorze ekspozycji. Czas przed wojną symbolizują wesołe odgłosy dzieci. Czas przebywania w obozie nie jest reprezentowany przez przerażające odgłosy płaczu czy krzyku; zastępuje go chór głosów świadczących o przeszłych wydarzeniach i towarzyszą mu ciche dźwięki kołysanki. Uwagę skupiają elementy audiosfery ekspozycji – ilustrują one doświadczenia obozowe dzieci, rezygnując z opisów historycznych i plansz, a wykorzystując wyłącznie relacje świadków i głęboko symboliczne obiekty. Wystawa stanowi interesujący przypadek wykorzystania stosunkowo prostych, a jednocześnie silnie oddziałujących na wyobraźnię zwiedzających narzędzi o charakterze afektywnym. Dzięki temu udało się uniknąć banalizacji i nadmiernych uproszczeń, a także informacyjnego przesytu i dydaktyzmu znanego z konwencjonalnych muzeów.
Journal: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio J. Paedagogia-Psychologia
- Issue Year: 37/2024
- Issue No: 2
- Page Range: 169-182
- Page Count: 14
- Language: English