Maksymilian Chmielarczyk – dzieciństwo, młodość i życie osobiste
Maksymilian Chmielarczyk – Childhood, Youth and Private Life. Filiations and Contemporary Revisions
Author(s): Elzbieta StochSubject(s): History, Fine Arts / Performing Arts, Modern Age, Recent History (1900 till today), 19th Century, Film / Cinema / Cinematography
Published by: Akademia Zamojska
Keywords: biografia; aktorzy polscy; teatr polski; XIX i XX wiek; Warszawa; Lublin; Bydgoszcz; kultura polska
Summary/Abstract: Celem artykułu jest upowszechnienie nieznanych faktów z życia aktora Maksymiliana Chmielarczyka (1891–1953), pseudonim „Cybulski”, syna Stanisławy Aleksandry Chmielarczyk, zapomnianej artystki teatrów dramatycznych Warszawy. Podczas badań naukowych autorka odnalazła w archiwach nieznane rękopisy metryk, aktów stanu cywilnego, sporządzonych w Warszawie (pod zaborem rosyjskim). Unikatowe dokumenty odkryte przez badaczkę ujawniają nieznane dotąd fakty z historii rodziny i życia prywatnego Chmielarczyka (m.in. z okresu jego dzieciństwa i młodości). Autorka, opierając się na nieznanych publikacjach z epoki, bez mitologizowania ukazuje „światła i cienie” młodzieńczych deklamacji Maksymiliana, organizowanych przez Józefa Cybulskiego („aktora weterana”). W 1911 r. 20-letni Chmielarczyk ożenił się w Warszawie z Heleną Felicją Przybylską (fakt wcześniej nieznany), a świadkiem na ślubie był Józef Cybulski, którego traktował jak ojca i pod którego nazwiskiem występował na scenie do 1939 r. Autorka artykułu przedstawia nieznane, ukrywane lub przemilczane fakty z biografii aktora Chmielarczyka. Badaczka skupia również swoją uwagę na postaciach kobiet w późniejszych okresach życia Chmielarczyka – były to aktorki: Maria Czerniawska (ok. 1893–1931), śpiewaczka operetkowa i Stefania Cybulska (1910–1980), ostatnia żona, o których autorka pisze na podstawie źródeł teatralnych i archiwalnych. Autorka w artykule przedstawia fakty i zestawia je z legendą biograficzną, stworzoną przez Chmielarczyka w okresie PRL, kiedy był dyrektorem Teatru Miejskiego w Lublinie (1947–1949) i Państwowego Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1949–1952).
Journal: Biografistyka Pedagogiczna
- Issue Year: 9/2024
- Issue No: 2
- Page Range: 349-372
- Page Count: 24
- Language: Polish