Teodor Iljaszewicz (1910–1948) – między biografią poety i działacza narodowego a pedagoga
Teodor Iljaszewicz (1910–1948): A Biography of a Poet, National Activist and Pedagogue

Summary/Abstract: Postać Teodora Iljaszewicza na trwale wpisała się w historię literatury białoruskiej i białoruskiego ruchu narodowego, szczególnie poczynając od lat 90. XX w., gdy powstała niepodległa Republika Białoruś. Jego nazwisko znalazło się w encyklopediach i słownikach biograficznych. Przedstawia się go jako białoruskiego poetę, prozaika, historyka, dziennikarza i działacza społeczno-kulturalnego. Pomija się zaś jego podstawowy zawód nauczyciela i pedagoga, który był dla niego nie tylko źródłem utrzymania, ale też pasją i powołaniem. Jego działalność w dziedzinie oświaty białoruskiej – zarówno pedagogiczna, jak i organizacyjna zasługują na odrębne zainteresowanie. Po ukończeniu studiów bowiem poświęcił się jej bezgranicznie. Bez względu na okoliczności starał się kształcić młodzież białoruską w języku ojczystym. W II Rzeczypospolitej w latach 1934-1937 uczył języka białoruskiego w Wileńskim Gimnazjum Białoruskim i w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Wilnie. W latach 1939-1941 oraz 1941-1944 organizował szkolnictwo białoruskie na Białostocczyźnie, a w latach 1944-1948 w warunkach emigracji w powojennych Niemczech uczył dzieci i młodzież, wydawał podręczniki, organizował skauting i YMCA. Spojrzenie całościowe na życie i działalność Teodora Iljaszewicza wskazuje, jak ważną w jego życiu była działalność oświatowa, można nawet stwierdzić, że traktował ją priorytetowo, zaś twórczość literacka i naukowa była jej uzupełnieniem.

• Details
• Contents