Kierkegaard: Konstrukcija estetskoga
Kierkegaard: Construction of aesthetic

Summary/Abstract: Kierkegaardovo učenje o egzistiranju moglo bi se nazvati realizmom bez stvarnosti. Ono poriče identitet mišljenja i bitka, a da bitak ne propitkuje nigdje drugdje nego u području samog mišljenja. Ali upravo tu mu izmiče kao odgovor: bitak vlastitosti postaje funkcionalan, određen kao »odnos«, čija kretanja trebaju zazivati ontološki »smisao«, a da kroz to postojanje samo ne postaje providno. Prema tome, kako ontološki smisao i supstrat vlastitosti, tako i sklop kvaliteta unutarnjosti kao njihova »realnost«, što ga taj predicira, postaju centralno antinomijski. Kierkegaardova izložena egzistencijalna filozofija nije ništa drugo doli pokušaj da se antinomika postojanja u mišljenju što savlada, što opravda kao istinosni sadržaj. I to u sistemskom obliku. Ma koliko on Hegelov »sistem postojanja« činio zazornim; time što mu se postojanje u svijesti sažima; time što mu spontani čin slobode postaje istinskim određenjem subjektivnosti; time što mu se slika čovjeka kao »totalna« uključuje u čiste odrednice mišljenja, on podliježe stezi sistema.

• Details
• Contents