Zemaljski muzej u Sarajevu
The National Museum in Sarajevo

Summary/Abstract: Zemaljski muzej u Sarajevu je jedinstven spomenik ne samo kulture, već i inovativnog koncepta interdisciplinarnosti između humanistike i društvenih nauka. Nastao je 1888, kao paradni produkt nove austro-ugarske vlasti posle aneksije Bosne i Hercegovine. Ujedinjavao je geografsko-geološke, arheološke, istorijske i folklorne naučne discipline, i bio je zasnovan ne samo kao prostor prezentacije, već i kao prostor izučavanja i istraživanja. Odmah je u njemu počela da radi međunarodna – unutar austro-ugarske imperije – grupa naučnika, posebno čeških. Zemaljski muzej odgovara konceptu regionalnih muzeja kakvi su tokom 19. veka nicali u austrijskim pokrajinama (Länder), u vreme velikih građevinskih poduhvata: te iste 1888 godine otvorena je nova zgrada Kranjskoga zemaljskog muzeja u Ljubljani, a carski Naturhistorisches Museum u blizanačkom paru sa Kunsthistorisches Museum u Beču je otvoren 1889. Nacionalni muzeji, kakvi su u 19. veku nicali u Evropi unutar (Prag, Budimpešta) i izvan austrougarske imperije (recimo Beograd, Atina, Bukurešt) imali su potpuno drugačiji koncept, premda su isto tako bili interdisciplinarni – imali su da prikažu raznolikost nacionalnog duha i stvaralaštva. Zemaljski muzej u Sarajevu izvesno ne pripada nijednoj od ovih kategorija i njihovim ideološkim zamislima: to jeste regija, odnosno pokrajina, ali ne jedinstvena, već obeležena međusobno delujućim kulturnim i jezičkim grupama koje zajedno ostvaruju nov kulturni identitet. Neo-renesanski oblik mu je dao genijalni češki arhitekt Karel Paržik, koji je u Sarajevu zamislio ključne reprezentativne objekte i projektovao ih kao stilske arhitektonske igre: sinagoga, Marindvor, evangelistička crkva, Vijećnica…Inače je to redak primer zgrade izgrađene upravo za ustanovu.

• Details
• Contents