SYLWETKI: Od agenta do kolaboranta? Współpraca żydowskiego publicysty Fritza Seiftera z Bielska z władzami niemieckimi w latach trzydziestych i czterd
PROFILES: From Agent to Collabortor? The Collaboration of the Jewish Journalist Fritz Seifter of Bielsko with the German Authorities in the 1930s and

Summary/Abstract: Fritz Seifter, żydowsko-niemiecki dziennikarz i obywatel Polski, dwa razy współpracował z władzami niemieckimi: pierwszy raz, kiedy na przełomie lat 1933 i 1934 w Bielsku z poparciem Ministerstwa Rzeszy d.s. Oświaty Narodowej i Propagandy założył swoją gazetę „Jüdische Wochenpost”; drugi raz, kiedy w lipcu 1940 roku Department d.s. Oświaty Narodowej i Propagandy urzędu Generalnego Gubernatora w Krakowie mianował go redaktorem naczelnym i kierownikiem „Gazety Żydowskiej”. Ale w tych dwóch wypadkach okoliczności oraz motywy współpracy różniły się znacząco. W wypadku „Jüdische Wochenpost” Seifter zrealizował projekt, który już od końca lat dwudziestych planował. Jego gazeta miała umocnić powiązania niemieckojęzycznych Żydów w Polsce z Niemcami. Ministerstwo Rzeszy d.s. Oświaty Narodowej i Propagandy popierało założenie tej gazety, aby wśród Żydów w Polsce stonować opinię przeciw reżimowi narodowosocjalistycznemu w Berlinie. Seifter widział siebie w latach 1933 i 1934 jako agenta niemieckiego Ministerstwa Propagandy. W 1940 roku niemieckie władze okupacyjne w Krakowie poszukiwały i znalazły Fritza Seiftera, który miał być redaktorem naczelnym i kierownikiem dla planowanej przez stronę niemiecką „Gazety Żydowskiej”. Gazeta ta w pełni podległa niemieckiej kontroli. Jej główne zadania to: jeszcze bardziej izolować Żydów od ich polskiego otoczenia, naganiać ich do pracy oraz stwarzać złudną nadzieję na emigrację po wojnie. Nie było więc ciągłości we współpracy Seiftera z niemieckimi władzami, a nie można mówić o kolaboracji. W latach 1933 i 1934 głównym motywem, dla którego Seifter założył swoją gazetę, był niemiecki nacjonalizm, który pozornie łączył go z zazistami. W 1940 roku jednak Fritz Seifter już nie działał z własnej woli, a iluzje co do morderczego charakteru reżimu narodowosocjalistycznego od dawna były nie do pomyślenia: Seifterowi jak i resztą Żydów w Polsce chodziło już tylko o przetrwanie.

• Details
• Contents