SEVİM AKTEN VE YAPITLARI
IN HONOUR OF PROF. DR. SEVİM AKTEN

Summary/Abstract: 1968 yılında Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünde başlayıp, 2011 yılında sona eren Sevim Akten’in 43 yıllık akademik yaşamı, eğitim, yazın, ekin ve çeviri alanlarındaki çok sayıda bilimsel-yazınsal üretim ve etkinliklerle örüntülenmiştir. Doktora tez danışmanı Prof. Dr. Bedrettin Tuncel ile Doçentlik sınav jürisi başkanı Prof. Dr. Tahsin Yücel’in yolunda, örnek bir bilim ve yazın insanı olarak, mezun ettiği yüzlerce öğrencinin yanı sıra, yayın ve yönlendirmeleriyle çok sayıda genç araştırmacıya esin kaynağı olmuş, engin bilgi ve deneyimlerini, lisans ve lisansüstü düzeyde öğrenci ve çalışma arkadaşlarıyla paylaşmıştır. Son derece alçakgönüllü, ilkeli, dürüst ve çalışkan bir bilim insanı olarak çevirmen ve araştırmacı kimliklerini buluşturmuştur. Frankofoninin Türkiye’de gelişmesine verdiği değerli katkılar için, 16-18 Mayıs 2012 tarihleri arasında Namık Kemal Üniversitesinde düzenlenen VIII. Ulusal Frankofoni Kongresinde, kendisine teşekkür onurluğu verilmiştir. Humanitas yayın yönetmenleri, yetiştirdiği öğrencileri ve meslektaşları olarak biz, Hocamızın yetmişinci yaşında, bu özel sayı aracılığıyla kendisine teşekkür etmek ve saygılarımızı sunmak istedik. Bilime ve yazına adanmış uzun bir yaşamı gün yüzüne çıkarmak ve Hocamızın ürünlerinden kısaca söz etmek istiyoruz: Sevim Akten, 15 Eylül 1945 yılında Bayburt’ta doğdu. 1968 yılında Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu ve aynı yıl asistan olarak bu bölümde çalışmaya başladı. 1970 yılında Fransız Hükümeti'nin burslusu olarak Aix-en Provence Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde doktora çalışmalarına başladı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanı Prof. Dr. Bedrettin Tuncel yönetiminde, aydınların toplum içindeki rolünü incelediği Georges Duhamel’de Seçkin Sorunu konulu doktora tezini hazırlayarak 1974 yılında doktor unvanı aldı. Tuncel tez hakkındaki raporunda; “bugüne kadar incelediğim doktora tezleri arasında böylesine ciddi bir çalışmaya pek az rastladığımı burada özellikle belirtmek isterim” demiştir. Akten, 1980 yılında bir yıl süreyle Clermont- Ferrand Üniversitesi’nde doktora sonrası akademik çalışmalarını sürdürdü. 1984 yılından itibaren Çağdaş Eleştiri, Argos, Frakofoni, Varlık, Tömer gibi dergilerde sürekli yazıları ve çevirileri yayınlanmaya başladı. Marguerite Duras’ın romanlarını, Gérard Genette ile Tahsin Yücel’in anlatısal söylem çözümlemesi yöntemiyle incelediği Romancı yönüyle Marguerite Duras başlıklı çalışmasıyla 1991 yılında doçent unvanını aldı. 19 Kasım 1993 tarihinde Aix-en-Provence Üniversitesinin davetiyle, bir doktora tez savunmasında Yabancı Jüri Üyesi olarak görev aldı. 1994 yılında Fransız Hükümetinin öğretim üyeleri için Paris Sorbonne Üniversitesinde düzenlediği bilimsel konferanslara davetli olarak katıldı. Aynı yıl Tunus’ta Monastere Üniversitesi’nin düzenlediği Tiyatro Festivaline Konuk Öğretim Üyesi olarak davet edildi. 1996 yılında Atatürk Üniversitesi’nde Profesörlüğe yükseltildi.Akademik çalışmalarının yanı sıra çeşitli eğitsel ve yönetsel etkinliklerini sürdürdü. 1985-2001 ve 2008-2011 tarihleri arasında Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü Başkanlığı, 1992-2001 yıllarında Sosyal Bilimler Enstitüsü Müdür Yardımcılığı ve 1996-2001 tarihleri arasında Yönetim Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu. 2001-2008 tarihleri arasında Atatürk Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanlığı görevini yürüttü. Bunun yanında, yüksek lisans ve doktora izlencelerinde, çok sayıda bilim insanını akademik hayata kazandırdı.Yazın, eğitim ve ekin alanlarında önemli çalışmalar yapan Akten, hem birinci hem de ikinci dilden çeviriler yaparak birçok Fransızca yapıtı dilimize kazandırdı. 2011 yılında Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden emekli oldu.Sevim Akten, Prof. Dr. Tahsin Yücel’in izindeki bilimsel yazılarıyla Türkiye’de yapısalcılık, anlatıbilim ve göstergebilimin tanınmasına, çeviri çalışmalarıyla da ülkemizin yazın ve ekin dünyasına önemli katkılarda bulunmuştur. Hocamızın Frankofon çalışma arkadaşları ile Frankofon bilim adamı dostlarının yer aldığı bu özel sayıda, genellikle hocamızın çalışma alanı olan dil ve yazın incelemelerine ilişkin çalışmalarıyla katkı veren hocalarımıza saygılarımızı sunmaktan kıvanç duyuyoruz. Bu sununun hazırlanmasında ve derginin oluşum sürecine verdiği özel katkılar için dergi yazı işlerimizden çalışma arkadaşlarımız Araş. Gör. Fatma Er ile Öğr. Gör. Harun Göçerler’e teşekkürü bir borç biliriz. Bu özel sayıda yer alan ve alamayan çok sayıda hocamız ve arkadaşımızın duygusuna ortak olmak için, tüm yaşamını yazmaya ve araştırmaya adamış olan değerli Hocamıza, yetmişinci yaşında gönülden teşekkür ederek nice esenlikli yıllar diliyoruz. Seçme Makaleleri1- Clancier, A. ve Bernard, M.-G. (1983). Çağdaş Eleştirinin Öncüleri: Gaston Bachelard. (Çev. Sevim Akten ve Ali Özçelebi). Çağdaş Eleştiri, 2(10), 27-33. 2- Clancier, A. (1983). Ruhçözümleme ve Varoluşçuluk. (Çev. Sevim Akten). Çağdaş Eleştiri, 2(12), 4-7.3- Clancier, A. (1984). Ruh Çözümlemenin Yazınsal Eleştiri Üstüne Etkisi. (Çev. Sevim Akten). Çağdaş Eleştiri, 3(2), 20-25.4- Clancier, A. (1984). Ruhbilimsel Bir Eleştiri. (Çev. Sevim Akten). Çağdaş Eleştiri, 3(7), 55-64.5- Akten, S. (1988). Georges Duhamel. Atatürk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, (16), 79-83.6- Akten, S. (1990). Marguerite Duras’ın Kişilerinde Bekleyiş – Yalnızlık. Argos, (19), 67-70. (Akten, S. (1996). Romancı Yönüyle Marguerite Duras. Ankara: Doruk Yayıncılık).7- Akten, S. (1990). Parma Manastırı’nda Kadın İmgeleri. Yönelişler, (47), 42-50. 8- Akten, S. (1990). L’Amante Anglaise’de Anlatı Yerlemlerinin Çözümlenmesi. Argos, (23), 42-48. (Akten, S. (1996). Romancı Yönüyle Marguerite Duras. Ankara: Doruk Yayıncılık).9- Akten, S. (1990). Marguerite Duras’ın Yapıtında Dilenci Kadın Görünümleri-Metinlerarası İlişkiler Bağlamında Bir Deneme. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, (116). (Akten, S. (1996). Romancı Yönüyle Marguerite Duras. Ankara: Doruk Yayıncılık).10- Akten, S. (1990). Erhan Bener’in Oyuncu Romanında Zaman. Atatürk Üniversitesi Fen- Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, (18), 49-62.11- Aliette, A. (1991). Yaşam Öyküsü Oyunu. (Çev. Sevim Akten). Argos: Duras Özel Sayısı, (32), 64-69.12- Akten, S. ve Yaman, M. (1992). Les Oppositions dans les Racines du Ciel de Romain Gary. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi. 13- Akten, S. (1992). Marguerite Duras’ın Kuzey Çinli Sevgili’si. Frankofoni, (4), 275-277. (Akten, S. (1996). Romancı Yönüyle Marguerite Duras. Ankara: Doruk Yayıncılık).14- Akten, S. (1994). Duras Üstüne Ruh Çözümsel Bir Eleştiri. Frankofoni, (6), 155-171. (Akten, S. (1996). Romancı Yönüyle Marguerite Duras. Ankara: Doruk Yayıncılık).15- Akten, S. (1995). Yeni Hayat, Yeni Kitap, Yeni Roman. Varlık (1053), 46-50.16- Akten, S. ve Özçelebi, A. (1995). Les Moinneaux sans Pésanteur. Çeviri Dergisi, Ankara Üniversitesi Bursa Şubesi, (4), 106-111.17- Akten, S. ve İşler, E. (1995). Les Aspects du Récit dans les Âmes Fortes de Jean Giono. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, (21).18- Akten, S. ve İşler, E. (1996). Les Nouvelles Techniques dans les Faux-Monnayeurs d’André Gide. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, (22).19- Akten, S. (1995). Şiirimiz ve Baudelaire. Frankofoni, (8), 41-55.20- Akten, S. (1996). Fransız Romanında Gerçekçilik. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (2), 114-125.21- Akten, S. (1998). İkinci Dilden Çeviri, Çeviribilim ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Mütercim Tercümanlık Bölümü Yayını, (8).22- Akten, S. (2005). Alemdar Yalçın, Siyasal ve Toplumsal Değişmeler Açısından Cumhuriyet Dönemi Çağda Türk Romanı. Frankofoni, (17), 545-547.Kitapları1- Akten, S. (1990). Les images féminoïdes dans la Chartreuse de Parme. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, (106).2- Akten, S. (1990). Marguerite Duras’ın İlk Dönem Romanlarında Zamansal Görünüm ve Anlatının Yapısı. Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları, (109). (Akten, S. (1996). Romancı Yönüyle Marguerite Duras. Ankara: Doruk Yayıncılık).3- Akten, S.; Tan, N. ve Evgin H. (2008). Türk Halk Edebiyatında Karakuş Kadı Fıkraları. Kültür Ajans Yayınları, (36). Çeviri Kitapları 1- Auerbach, E. (1987). XIX. Yüzyıl Fransız Yazınında Gerçekçilik. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları. (1968, ss.450-488). 2- Andréa, Y. (1992). M. D. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Afa Yayınları. (1983).3- Quignard, P. (1993). Dünyanın Bütün Sabahları. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Can Yayınları. (1991). 4- Bredin, J.-D. (1994). Yürek Çarpıntıları. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Can Yayınları. (1991). 5- Besson, P. (1996). Zengin Kadın. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Can Yayınları. (1993). 6- Collange, C. (1996). Boşanma Salgını. (Çev. Sevim Akten). Ankara: Doruk Yayımcılık. (1983).7- Duras, M. (1996). Buraya Kadar. (Çev. Sevim Akten). Ankara: Doruk Yayımcılık. (1995). 8- Eluard, P. (1998). Şiirin Dolambaçlı Yolları. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Telos Yayınevi. (1954). 9- Lispector, C. (1998). Kuşatılmış Kent. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Can Yayınları. (1972).10- Najjar, A. (1999). Gökbilimci. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Telos Yayınları. (1997). 11- Lispector, C. (2000). G. H.’nin Çilesi. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Can Yayınları. (1998). 12- Orsenna, E. (2001). Uzun Zamandan Beri. (Çev. Sevim Akten). İstanbul: Can Yayınları. (1998).Yönetilen Yüksek Lisans Tezleri1. Aktulum, K. (1988). Stendhal'de İmge Evreni (Parma Manastırı’nda). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2. Yaman, M. (1990). Les Oppositions dans Les Racines du Ciel de Romain Gary. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 3. İşler, E. (1991). La Nouvelle technique romanesque dans Les Faux-Monnayeurs d’André Gide. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 4. Özonur, A. (1993). La Structure actantielle de Les Mandarins chez Simone de Beauvoir. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 5. Tilbe, A. (1994). Lecture de L’Après-midi de Monsieur Andesmas de Marguerite Duras. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.6. Civelek, K. (1996). L'énonciation dans Le Chercheur d'or de J.M.G. Le Clézio. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.7. Sayın, M. (1996). Univers dramatique de Jean Anouilh dans Le Voyageur sans bagage et Le rendez-vous de Senlis. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.8. Turğut, H. (2003). Alain Robbe-Grillet’in Dans le labyrinthe Adlı Romanında Düşsellik Kavramı. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.9. Narmanlıoğlu, H. (2006). Basının Diyalektiği (Karşıtların Savaşımında Basının Gerçekliği). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.9. Aslan, F. (2010). J.M.G. Le Clézio’nun Mondo et Autres Histoires Adlı Yapıtında Yabancılaşma ve Yalnızlık. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.10. Tekin, P. (2012). Jean Echenoz’un Ben Gidiyorum Romanında Yeniötesi Küçürekçi Bir İnceleme. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.11. Tomat, A. (2012). Anna Gavalda’nın Onu Seviyordum ve Bir Aradayız Hepsi Bu Adlı Romanlarında Mimetik Arzu. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Yönetilen Doktora Tezleri1. Yaman, M. (1994). L'intertextualité dans les romans de Romain Gary. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.2. İşler, E. (1996). Les catégories du récit Gionion autour de Les Âmes Fortes. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.3. Tilbe, A. (2000). Une étude sociologique dans La Peste d’Albert Camus. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.4. Sayın, M. (2003). La narration dans Femmes de Philippe Sollers. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.5. Civelek, K. (2007). Le Clézio’nun Göçmen Yıldız Adlı Romanında Göstergebilimsel Kişi Çözümlemesi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

• Details
• Contents