Personalizm jako próba jednoczenia „zwaśnionych” antropologii
Personalism as an attempt to reconcile the anthropologies at variance

Summary/Abstract: CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest rozjaśnienie we­wnętrznych napięć, jakimi naznaczone są nowożytne ka­tegorie suwerenności i zwierzchnictwa ludowego. Służy temu próba odczytania różnych znaczeń sprawowania zwierzchnictwa ludowego, jakie wywieść można z twór­czości Jana Jakuba Rousseau interpretowanej z perspektyw neorepublikańskiej, humanizmu obywatelskiego, komu­nitarystycznej i liberalnopolitycznej.PROBLEM I METODY BADAWCZE: Analiza głównych tekstów politycznych Jana Jakuba Rousseau z uwzględnieniem współczesnych kierunków interpreta­cyjnych pokazuje, że te – rozbieżne nieraz interpretacje – należy odczytywać w świetle przedstawionej przez Rober­ta Spaemanna tezy o nieodwracalnym rozbiciu politycznej całości i rozdwojeniu egzystencji prywatnej i egzystencji politycznej u Rousseau.PROCES WYWODU: Realizacji celu naukowego ar­tykułu służy próba odczytania różnych znaczeń spra­wowania zwierzchnictwa ludowego, jakie wywieść można z twórczości Jana Jakuba Rousseau interpreto­wanej z perspektyw neorepublikańskiej, humanizmu obywatelskiego, komunitarystycznej i liberalnopolitycznej. Problematyczna relacja między rozumną wolą powszechną i faktycznym konsensem większości jako jej reprezentacją wynika z prób połączenia dwóch tradycji określanych przez Spaemanna jako klasyczna i nominalistyczna.WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Pozwala to ukazać we wnioskach ideę zwierzchnictwa ludowego jako instytucję naznaczoną napięciami wiążącymi się z mieszaną prywatno‑polityczną egzystencją człowieka nowożytnego.WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Projekt dobrze urządzone­go społeczeństwa, którego opis odnaleźć można w Umowie społecznej i Uwagach o rządzie polskim, ujawnia dwuznaczności nowożytnej idei suwerenności ludu, która może być uwzględniona przy jej analizie jako naczelnej zasadzie ustrojowej państwa współczesnego.

• Details
• Contents