MNIEJSZOŚĆ ROSYJSKA JAKO INSTRUMENT POLITYKI ZAGRANICZNEJ FEDERACJI ROSYJSKIEJ PO 1991 ROKU. WYBRANE ASPEKTY
MINORITY RUSSIAN FOREIGN POLICY AS AN INSTRUMENT OF THE RUSSIAN FEDERATION AFTER THE 1991. SOME ASPECTS

Summary/Abstract: Rozpad ZSRR postawił Rosję przed wyzwaniami wynikającymi z 1) utraty ok. 25 % terytorium, 2) zmniejszenia liczby ludności o ok. 50%, 3) powstanie rosyjskiej prawie 20 milionowej diaspory zamieszkującej byłe republiki radzieckie. Celem artykułu jest prezentacja problemu mniejszości rosyjskiej jako instrumentu polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej. Ze względu na specyfikę działań dyplomacji rosyjskiej obszar poddany analizie został ograniczony do Estonii (mniejszość rosyjska – 25,0 %), Łotwy (28,3 %), Litwy (ok. 6,0 %), Białorusi (11,4 %), Ukrainy (ok. 25-26 %) i Mołdawii-Naddniestrza, czyli dawnych zachodnich rubieży Imperium od Bałtyku po Morze Czarne. Polityka Rosji „ochrony ludności rosyjskojęzycznej” opiera się na kilku filarach: 1) wspieranie (dyplomatyczne, finansowe, organizacyjne) organizacji i partii mniejszości rosyjskiej działających na obszarze postradzieckim; 2) podejmowanie działań w celu historycznego upamiętniania przynależności danego państwa do ZSRR; 3) wspieranie działań na rzecz promocji kultury rosyjskiej, szczególnie w kwestii uprawnień języka rosyjskiego w wybranych państwach, 4) w rejonach konfliktów/sporów dążenie do upodmiotowienia międzynarodowego formacji prorosyjskich, 5) wykorzystywanie stosunków etnicznych do podważania przebiegu granic, 6) możliwość użycia siły dla „ochrony” ludności rosyjskiej, 7) propagandowe wykorzystywanie kwestii mniejszości rosyjskiej w polityce zagranicznej i wewnętrznej. Problem mniejszości rosyjskiej jest niezwykle istotnym elementem polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej umożliwiając jej utrzymanie roli hegemona na obszarze postradzieckim. Walka o prawa Rosjan za granicą należy uznać również za jeden z trwałych elementów kultury politycznej, centralizmu i autorytaryzmu rosyjskiego.

• Details
• Contents