Kryteria oceny ekspertyzy psychologiczno-psychiatrycznej w kanonicznym procesie małżeńskim z tytułu niezdolności psychicznej
Criteria for evaluation of the expert opinion in the ecclesiastical cases to declare the nullity of marriage based on psychological incapacity

Summary/Abstract: Opinia biegłego jest środkiem dowodowym niezwykle istotnym, szczególnie w tych rodza- jach spraw, które dotyczą sfery psychicznej człowieka. Biegły, dzięki swojej kompetencji, jest w stanie określić nie tylko istnienie jakiejś choroby psychicznej czy też zaburzenia osobowości w danym podmiocie, ale również nakreślić dynamikę zachodzących proce- sów psychicznych oraz ich nasilenie. W kontekście prowadzonej sprawy o stwierdzenie nieważności małżeństwa jest to bardzo istotne, gdyż tylko poważna anomalia psychiczna, istniejąca w podmiocie zawierającym małżeństwo, ma ewentualny destrukcyjny wpływ na ważność konsensu, czyniąc osobę niezdolną do jego wyrażenia.Jest rzeczą oczywistą, że ekspertyza nie jest wyrokiem w sprawie i nie ona decyduje o stwierdzeniu nieważności zawartego małżeństwa. Do sędziego przynależy jej krytyczna ocena oraz określenie wartości dowodowej. Funkcja biegłego ma jedynie pomóc sędziemu w dotarciu do prawdy procesowej, a sędzia wydaje wyrok na podstawie całości materiału dowodowego, w tym opinii przedstawionej przez biegłego. Fundamentalną pozostaje za- sada wolnej interpretacji ze strony sędziego, która pozostawia mu dominującą rolę w oce- nie wartości, jaką opinia biegłego może mieć w tworzeniu pewności moralnej koniecznej do wydania sprawiedliwego wyroku. Choć sędzia nie musi kierować się wnioskami eks- perckimi, to jednak ze względu na istotną ich wartość w rozpatrywaniu spraw z tytułu niezdolności psychicznej, byłoby to niewskazane, o ile opinia ta posiada odpowiednie podstawy faktyczne i merytoryczno-argumentacyjne oraz nie pozostaje w sprzeczności z chrześcijańską wizją osoby i małżeństwa.

• Details
• Contents