Gen wolności – od konfederatów barskich po „Solidarność”
Freedom gene – from Bar Confederates to “Solidarity”

Summary/Abstract: Rzeczpospolita, pozbawiona życia przez zmowę trzech „czarnych orłów”, pozostawiła po sobie w spadku ideę, pod której sztandarem kolejne pokolenia występowały do walki o Niepodległą – ideę wolności. Prawda, że ideę pojmowaną najrozmaiciej, wszelako akceptowaną przez coraz szersze kręgi społeczności narodowej, zmieniają- cą się wraz z upływem czasu, postrzeganą przez pryzmat zaborowych uwarunkowań, wypełnianą niekiedy nazbyt klasową treścią. Finałem drogi przebytej pod jej znakiem stał się listopad 1918 r., kiedy to odrodziła się polska państwowość. I choć w dwudziestoleciu międzywojennym pojawiały się mniej czy bardziej uzasadnione opinie, że idea ta jest ograniczana czy wykoślawiana, nie zmienia to faktu, że II Rzeczpospolita była państwem zachowującym atrybuty zarówno zewnętrznej suwerenności, jak i wewnętrznej wolności. II wojna światowa przyniosła doświadczenia nowe, skrajnie tragiczne, wszelako starcie z dwoma totalitaryzmami, starcie o Niepodległą, było równoznaczne z walką o wolność właśnie. I na koniec, w dobie sowieckiej dominacji, zarówno ci, którzy nie składając broni, trwali na straceńczej placówce, jak i uczestnicy kolejnych wolnościowych zrywów, przybierających kształt antysystemowych buntów, pragnęli urzeczywistnić ideę tak niepodległej, jak i wolnej Polski. I tej właśnie kwestii poświę- cone zostaną niniejsze refleksje.

• Details
• Contents