Хартленд теорија Хелфорда Макиндера и нова велика игра у Евроазији
The Heartland Theory of Halford Mackinder and the New Great game in Eurasia
Author(s): Željko Budimir, Ivan ZarićSubject(s): International relations/trade, Geopolitics
Published by: Fakultet političkih nauka Univerziteta u Banjoj Luci
Keywords: geopolitics; geostrategy; Heartland; great game; Eurasia;
Summary/Abstract: Hartlend teorija Helforda Makindera spada u klasična geopolitička učenja koja razmatraju globalno sučeljavanje pomorske i kopnene moći. Makinder spada u teoretičara koji daje preimućstva kopnenoj moći zbog kontrole nad strategijski važnim delom evroazijske kopnene mase. Hartlend, kao stožerni region Evroazije prema ovom učenju predstavlja 'sedište svetske moći' i geopolitički imperativ za dominaciju nad kontinentom, čime se otvara mogućnosti za globalnu dominaciju. Makinder je Hartlend teorijom odredio strategijski obrazac kojim se rukovodi i telurokratija i talasokratija. Pomorske sile pokušavaju da spreče integraciju Evroazije pod jednim geopolitičkim entitetom. Kopnene sile, sa druge strane, pokušavaju integrisati kontinent geostrategijskim okupljanjem oko prostora Hartlenda. Ruska država je kroz istoriju glavni istorijski organizator prostora Hartlenda kao sredstva za kontinentalnu hegemoniju. Odnosi se menjaju nakon raspada SSSR kada nova ruska država gubi kontrolu na 1/3 teritorije Hartlenda. Istovremeno se u južnom delu Hartlenda, unutar srednjoazijskog prostora pet država započinje geopolitičko nadmetanje koje je nazvano Nova velika igra. Od ishoda ove igre zavisi budućnost Evroazijskog integrisanja i povratak Rusije u svetsku politiku kao supersile.
Journal: Politeia - Naučni časopis Fakulteta političkih nauka u Banjoj Luci za društvena pitanja
- Issue Year: 5/2015
- Issue No: 10
- Page Range: 9-30
- Page Count: 22
- Language: Serbian