The legal situation of the creator of the scientific work in the light of publishing practice Cover Image

Sytuacja prawna twórcy utworu naukowego w świetle praktyki wydawniczej
The legal situation of the creator of the scientific work in the light of publishing practice

Author(s): Joanna Sieńczyło-Chlabicz
Subject(s): Constitutional Law, Civil Law
Published by: Akademia Leona Koźmińskiego

Summary/Abstract: W polskim piśmiennictwie prawniczym nie ma pogłębionych rozważań dotyczących sytuacji prawnej twórcy utworu naukowego w świetle praktyki wydawniczej. Z uwagi na zdecydowanie słabszą pozycję twórcy w porównaniu z wydawca, niezbędne jest zgłoszenie określonych postulatów de lege ferenda. Uzasadnione byłoby wyodrębnienie w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych części ogólnej i szczegółowej dotyczącej umów autorskich, z wprowadzeniem regulacji odnoszących się do umowy wydawniczej. Autorka krytycznie ocenia przyjecie przez ustawodawcę mało skutecznych mechanizmów ochrony praw i interesów twórcy albo ich brak, co powoduje dalsze wzmacnianie i tak zdecydowanie silniejszej pozycji wydawcy. Wydaje sie, ze zasadnym postulatem de lege ferenda byłoby objęcie przez ustawodawcę ochroną twórców na wzór ochrony praw konsumenta w kodeksie cywilnym. Podkreślenia wymaga, ze reguła wykładni przepisów rozdziału V ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych pt. Przejście autorskich praw majątkowych - mających podstawowe znaczenie dla umów prawno-autorskich - powinna być zasada, że należy je interpretować na korzyść twórcy utworu naukowego. W konsekwencji przepisy te powinny mięć charakter semiimperatywny, dopuszczając rozwiązania umowne bardziej korzystne dla twórców aniżeli proponowane przez ustawodawcę. Jest to reguła wykładni zgodna z systemowym ujęciem rozdziału V jako zbioru przepisów mających chronić twórcę w stosunkach z korzystającym z utworu wydawcą. Zasadne byłoby wprowadzenie przez ustawodawcę do rozdziału V ustawy przepisu, który by stanowił, ze postanowienia umowy mniej korzystne dla twórcy niż przepisy prawa autorskiego są nieważne, a zamiast nich stosuje się właściwe przepisy prawa autorskiego.

  • Issue Year: 4/2012
  • Issue No: 1
  • Page Range: 238-256
  • Page Count: 19
  • Language: Polish