Poeta i malarz: Fuga śmierci Paula Celana (1920–1970) w obrazach Anselma Kiefera (1945)
Poet and painter: Fugue of death by Paul Celan (1920-1970) in the paintings of Anselm Kiefer (1945)

Summary/Abstract: Twórczość niemieckiego artysty Anselma Kiefera, urodzonego w 1945 r., złączona jest ze słowem – z tekstami opisującymi pradawne mity, traktatami filozoficznymi, poezją, Biblią, kabałą. Słowa, niekiedy frazy wpisane są ręką artysty w jego obrazy- -księgi, są też tytułami tworzonych cyklicznie, powtarzanych tematów, odniesień do literatury europejskiej, mitologii i historii świata. W prezentowanym tekście koncentruję uwagę na jednym z najważ- niejszych wątków obecnych w twórczości Kiefera, jakim jest związek jego sztuki z poezją Paula Celana, żydowskiego poety, który przeżył Zagładę. Połączyła ich (Żyda i Niemca) tragedia Holocaustu i ze strony Celana próba utrwalenia w pamięci, dania świadectwa wydarzeniom II wojny światowej, ze strony zaś Kiefera usilny, ustawicznie ponawiany proces „zebrania i poskładania potłuczonych naczyń” (kabalistyczny akt tikkun, traktujący o naprawie świata po katastrofie), przyjęcia przez Niemca odpowiedzialności za winy ojców. Celan i Kiefer opisują tragedię nieusuwalności, by przywołać znamienne słowa Emmanuela Lévinasa (1906–1995), niedającej się zatrzeć przeszłości, która skazuje każdą inicjatywę na to, by ją odnawiała.

• Details
• Contents