Antropologiczno-ludowe aspekty kreacji postaci magnetyzera w utworach Ernsta Teodora Amadeusza Hoffmanna i Józefa Dzierzkowskiego
Anthropological and Folk Aspects of the Creation of the Magnetiser Character in the Works of Ernst Theodor Amadeus Hoffman and Jozef Dzierzkowski

Summary/Abstract: Fascynacja fenomenem magnetyzmu zarówno na płaszczyźnie naukowej jak i literackiej była zjawiskiem nierozerwalnie związanym z epoką romantyzmu. Magnetyzm i tajemnicza postać magnetyzera stanowiły przedmiot zainteresowań romantycznych pisarzy E.T.A. Hoffmanna i Józefa Dzierzkowskiego. Obaj twórcy uczynili lekarza magnetycznego głównym protagonistą, a dyskurs na temat magnetycznych kuracji jednym z konstytutywnych problemów swych utworów. Przedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest analiza portretów magnetyzerów w utworach Magnetiseur (1814) E.T.A. Hoffmanna oraz Lekarz magnetyczny (1844) Józefa Dzierzkowskiego. Istotne jest nie tylko przedstawienie tytułowych bohaterów w odniesieniu do założeń i idei rozwijającej się na początku 19 wieku romantycznej antropologii lecz, przede wszystkim, próba wykazania, że elementy zaczerpnięte z ludowego folkloru, z którego obaj pisarze korzystali przy kreowaniu obrazu magnetyzera, mają istotny wpływ na narodziny związanej z tą postacią (miejskiej) legendy.

• Details
• Contents