Obiektywizacja odpowiedzialności za lekkomyślność w prawie karnym Anglii i Walii (spojrzenie komparatystyczne)
Objectivization of liability for recklessness in the criminal law of England and Wales (a comparative perspective)

Summary/Abstract: Celem artykułu jest przedstawienie strukturalnej analizy odmiennych ujęć lekkomyślności, jakie historycznie wykształciły się w prawie karnym materialnym Anglii i Walii, oraz ich ocena z punktu widzenia realizacji zasady indywidualizacji odpowiedzialności, przy uwzględnieniu aspektu prawnoporównawczego do regulacji przyjętej obecnie w polskim Kodeksie karnym. W pracy zestawiono dwie angielskie definicje lekkomyślności wypracowane w toku rozwoju prawa precedensowego. Sygnalizowane problemy interpretacyjne wynikające z obiektywizacji pojęcia lekkomyślności zostają przeniesione na grunt polskiej regulacji, w odniesieniu do dyskusji na temat właściwej pozycji „reguł ostrożności” w strukturze odpowiedzialności za nieumyślność w ujęciu Kodeksu karnego z 1997 r. Jak podniesiono, wyeksponowanie przez polskiego ustawodawcę owych reguł na gruncie przepisu art. 9 § 2 k.k. jest rozwiązaniem niepożądanym, potencjalnie prowadzącym do podobnych pułapek nadmiernej obiektywizacji odpowiedzialności karnej, jakie w dwóch ostatnich dziesięcioleciach XX wieku stały się udziałem praktyki angielskiej w stosunku do pojęcia lekkomyślności. The aim of this paper is to present a structural analysis of two different legal notions of recklessness, historically developed in the substantive criminal law of England and Wales, and to critically evaluate those notions from a standpoint of individualization principle, taking into account the comparison to the formula currently embodied in Polish Criminal Code of 1997. To this end, the paper opposes two definitions of mens rea in the form of recklessness that evolved within the common law of England and Wales. Interpretative problems resulting from the adoption of the objective formula are transmitted into Polish legal context, in particular with regard to the position of the rules of due care within the current wording of Article 9 § 2 of Polish Criminal Code. It is stated that the emphasis on these rules by the Polish legislator is undesirable, possibly leading to similar excessive objectivization of criminal liability, that historically appeared in the common law of England and Wales.

• Details
• Contents