"Projekt matematyczny" a idea "przewrotu kopernikańskiego" w filozofii Immanuela Kanta
„Mathematical Project” and the Idea of „Copernicus Revolution” in the Philosophy of Immanuel Kant
Author(s): Tomasz KupśSubject(s): History of Philosophy, Philosophical Traditions, Special Branches of Philosophy
Published by: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie
Keywords: mathematical natural science; „Copernicus revolution”, Immanuel Kant; Galileo Galilei; Rene Descartes; modern philosophy; project (Entwurf)
Summary/Abstract: Jose Ortega y Gasset (w eseju Wokół Galileusza) oraz Martin Heidegger (w rozprawie Pytanie o rzecz) sformułowali wykładnię źródeł nowożytnej nauki i nowej postawy badawczej. Obu filozofów odkrycie nowej metody w przyrodoznawstwie przypisało Galileuszowi. Uzyskiwanie wiedzy naukowej o przyrodzie przybiera w nowożytności (w XVII i XVIII w.) charakterystyczną formę „projektu matematycznego”. Nowy sposób „tworzenia” praw, zastępujący dotychczasowy „opis” faktów, jest wyraźnie podkreślany przez obu współczesnych filozofów. Analogiczny sposób rozumienia przyrodoznawstwa został jednak sformułowany wcześniej przez Immanuela Kanta i po praz pierwszy wyrażony w postaci metafory „przewrotu kopernikańskiego” w przedmowie do drugiego wydania Krytyki czystego rozumu. Artykuł jest próba zestawienia tych dwóch spojrzeń na istotę nowożytnego przewrotu w przyrodoznawstwie.
Journal: Humanistyka i Przyrodoznawstwo
- Issue Year: 2014
- Issue No: 20
- Page Range: 203-219
- Page Count: 17
- Language: Polish