Starcie polsko-litewskie
Polish-Lithuanian clash

Summary/Abstract: W lutym 1995, podczas prac remontowych w kościele Bernardynów w Wilnie, znaleziono dwie skrzynie dokumentów Biura Informacji i Propagandy (BIP) Wileńskiego Okręgu Armii Krajowej. Dokumenty te, liczące ponad dwa tysiące stron, po uporządkowaniu i odrestaurowaniu zostały umieszczone w Centralnym Państwowym Archiwum Litwy. Z materiałów „ bernardyńskich ” sporządzono mikrofilm — obecnie taka kopia znajduje się również w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Większość dokumentów (głównie z okresu styczeń 1943 - czerwiec 1944) pochodzi z BIP-u, a znaczna ich część z komórki,, Grupa D ”. Są w nich raporty z około 30 akcji bojowych, znanych dotychczas z relacji żołnierzy AK, meldunków niemieckich lub policji litewskiej. Odnalezione polskie meldunki są pisane na gorąco, systematycznie i konfrontacja ich z meldunkami niemieckimi bądź litewskimi pozwala z dużą wiarygodnością odtworzyć przebieg wydarzeń. Cennymi dokumentami są rozkazy i obwieszczenia Komendanta Okręgu Wileńskiego AK, sprawozdania okresowe BIP Wileńskiego Okręgu AK do Komendy Głównej AK w Warszawie o nastrojach społeczeństwa, działalności władz okupacyjnych, stosunkach narodowościowych, sowieckiej i polskiej partyzantce. Znaczący jest także duży zbiór prasy podziemia polskiego na Wileńszczyźnie z lat 1943-44 oraz tłumaczeń wielu artykułów z ówczesnej prasy litewskiej i niemieckiej. Prezentujemy wybrane dokumenty z tego zbioru, dotyczące głównie konfliktu między Polakami a Litwinami, jaki wybuchł najostrzej w pierwszej połowie 1944 roku.

• Details
• Contents