JAVNO I PRIVATNO U OTVORENOM DRUŠTVU
PUBLIC AND PRIVATE IN OPEN SOCIETY

Summary/Abstract: U raspravi o Popperovoj koncepciji otvorenog društva, ja ću, u svom izlaganju, samo markirati neka pitanja, što se odnose, prije svega, na sam razvoj, ili evoluciju otvorenoga društva iz tribalizma, kolektivizma i zatvorene plemenske zajednice u otvorini sistem društvene komunikacije. Naime, otvoreno društvo, prema Popperovom mišljenju, počinje da se razvija iz helenističke tradicije, i evoluira kroz čitavu povijest zapadnoevropske civilizacije. Ovim Popperovim određenjem geneze, aktualizira se pitanje univerzalnih pretpostavki samog otovrenog društva. Jer, ako se otvoreno društvo počinje da razvija iz helenističke tradicije, kako je onda moguće da druge kulture, koje nisu imale iskustva demokratije, niti ideju liberalizma, što se afirmirala naročito u doba prosvijetiteljstva, budu otvorena u poperovskom smislu? Drugim riječima: ako ideja otvorenoga dru šta evoluira iz helenističke tradicije, da li je onda time ona uslovljena određenim kulturološkim kontekstom, koji se razvio u zapadnoevropskom iskustvu, i nije li time sama univerzalnost otvorenosti predstavljena kroz niz pojedinačnih elemenata u historijskom razvoju i kretanju, a ne u univerzalnoj normi, koja je, kantovski rečeno, nedeterminirana, neuslovljena i važi u svakoj pojedinačnoj situaciji? Naime, ne služi li time ideja univerzalnosti otvorenog društva partikularnom, koje sebe proglašava opštim i, ako ovo pitanje uopšte ima smisla, nije li onda Popperova filozofija otvorenog društva samo jedan novi oblik etnocentrizma, što se nameće drugim kulturološkim kontekstima, koji još uvijek ne poznaju ideju otvorene komunikacije? Najzad, nije li Popper mislio ideju otvorenosti, slobode, liberalizma samo iz aspekta svoga kulturološkog konteksta, zenemarujući perspektivu drugih kultura, drugačije ideje o dobru, koja se nije konstituisala iz zapadnoevropske ideje o demokraciji? Pitanje kulturološkog konteksta u ovakvom slijedu pitanja se nameće kao odsudno.

• Details
• Contents