REČ PRILIKOM PROMOCIJE MONOGRAFIJE MILANA KOLJANINA »NEMAČKI LOGOR NA BEOGRADSKOM SAJMIŠTU 1941 - 1945«
A WORD AT THE PROMOTION OF MILAN KOLJANIN’S MONOGRAPH »THE GERMAN CAMP ON THE BELGRADE FAIR 1941 - 1945«
Author(s): Branko PetranovićSubject(s): Recent History (1900 till today), Studies in violence and power, WW II and following years (1940 - 1949), Fascism, Nazism and WW II, Wars in Jugoslavia
Published by: Institut za savremenu istoriju, Beograd
Keywords: Milan Koljanin; monograph; "The German Camp On The Belgrade Fair 1941 - 1945"; Sajmište;nazism;
Summary/Abstract: Koljanin je uspeo da celovito rekonstruiše Logor Sajmište od osnivanja do zatvaranja, logorski režim i život zatočenika; da predstavi sve njihove muke i stradanja, da prikaže žrtve i dželate. Na jednom fragmentu nacističke tiranije demonstrirao je prirodu »novog poretka«. Pojava u malom otkriva sva obeležja nacističke doktrine i njene primene. Šta bolje о tom sistemu može da govori od krvave računice čiji je bilans izražen u brojkama, zastrašujući: u logor je dovedeno 31.972 zatočenika, život je izgubilo 10.636, ili svaki treći. Krvava meljava nacističkih ubica odnosila je 13 života svakog dana. Od tih činjenica ledi se krvu žilama. A takvih je logora bilo - podseća nas Koljanin - od 500 do 800 u Nemačkoj i okupiranim zemljama. Po otuđenosti, nakaznosti, infernalnosti naredbodavaca i izvršilaca stravična zaostravština nacizma konsternira ljude i posle pola veka. Zar je to moguće, može se zapitati tek usamljeni i nepopravljivi čovekoljubac? Nisu li ti m učitelji iz Lombrozove galerije rođenih zlikovaca? Ne. lako je takvih nastranih pojedinaca moralo biti i bilo u svim vremenima velikih meteža, ipak su u pitanju zločinci koje je stvorio sistem nacizma, njegova ustaška i druge varijante. Po generalu Gleze fon Horstenau, ustaški zločinci su nadmašivali nemačke naciste. Hitlerov general, nacional-socijalist, grozio se od kriminalnog ubice kakav je bio Eugen - Dido Kvaternik. Često su navođene reči ovog Bečlije: »Kakva li je to država koja proždire trećinu svog stanovništva«? Užasavanje nije svakako izraz Glezovog srbofilskog kompleksa, već neslaganje sa ustaškim načinom. Nije li sam firer podsticao poglavnika na nacionalno »čišćenje« NDH, jer za 50 godina može biti kasno?
Journal: Istorija 20. veka
- Issue Year: 1992
- Issue No: 1+2
- Page Range: 247-252
- Page Count: 6
- Language: Serbian