Różnice indywidualne w funkcjonalnej strukturze czynności. Analiza teoretyczna z perspektywy teorii czynności i regulacyjnej teorii temperamentu
Individual differences in the functional structure of action: theoretical analysis from the perspective of the Theory of Action and the Regulative Theory of Temperament
Author(s): Łukasz Krzywoszański, Radosława Herzog-KrzywoszańskaSubject(s): Psychology
Published by: Wydawnictwo Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Keywords: Teoria Czynności; Regulacyjna Teoria Temperamentu; różnice indywidualne; funkcjonalna struktura czynności; styl działania; czynności zasadnicze; czynności pomocnicze; zachowania apetytywne
Summary/Abstract: Celem artykułu jest przedstawienie teoretycznej analizy różnic indywidualnych w funkcjonalnej strukturze czynności. Jako punkt wyjścia zaprezentowano charakterystykę struktury czynności pod względem formalnym, modalnym i funkcjonalnym, zaproponowaną w Teorii Czynności Tadeusza Tomaszewskiego. Następnie omówiono rozróżnienie na czynności pomocnicze i zasadnicze, z uwzględnieniem w oparciu o źródła pochodzące z klasycznych prac dotyczących neurofizjologii i etologii. Przybliżono także zakładane w Teorii Czynności rodzaje czynności pomocniczych: przygotowawcze, kontrolne, korekcyjne i zabezpieczające. Następnie opisano wyniki badań nad zakładanymi w Regulacyjnej Teorii Temperamentu związkami reaktywności z różnicami między ludźmi w sposobie wykonywania czynności. Przedstawiono także dyskusję dotyczącą pojęcia „styl działania” i formalnego statusu różnic indywidualnych w funkcjonalnej strukturze działania. Na koniec sformułowano wniosek o potrzebie ustalenia czy różnice te charakteryzują się transsytuacyjną stałością i stabilnością czasową. Zwrócono także uwagę na znaczenie dla dalszych badań prac nad opracowaniem narzędzi kwestionariuszowych do badania różnic indywidualnych pod względem udziału czynności pomocniczych w stosunku do czynności zasadniczych w działaniu.
Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Psychologica
- Issue Year: XI/2018
- Issue No: 1
- Page Range: 13-26
- Page Count: 14
- Language: Polish