Filary i sfery bezpieczeństwa transregionalnego Polski w ujęciu filozoficznym
The pillars and spheres of poland’s transregional security: A philosophical approach

Summary/Abstract: Autor po przedstawieniu filozoficznego ujęcia bezpieczeństwa jako własnościbytu, jego genezy, struktury i funkcjonowania oraz przyszłości osadzonych w Warun‑kach Początkowych Wszechświata (masie, energii i przestrzeni oraz czasu), pierwszychprzyczynach wskazywanych przez Arystotelesa (materialnej, sprawczej i formalnej orazcelowej) i elementach systemu wyróżnianych przez cybernetykę społeczną (socjomasę,socjoenergie, socjostrukturę i socjokulturę) stara się argumentować, że filarami holi‑stycznie ujętego bezpieczeństwa jest: (1) Prokreacja i Edukacja, (2) Dostatek i Dobrobyt,(3) Prawo i Ustrój, (4) Wolność, Równość i Braterstwo oraz Odpowiedzialność. Jednocze‑śnie przekonuje, odwołując się do Arystotelesa, że metodami i instrumentami kształtowaniatych filarów i, tym samym, bezpieczeństwa są rzeczy konieczne (wojna i praca) oraz rzeczypożyteczne (pokój i spoczynek). Rzeczy te i filary holistycznie pojętego bezpieczeństwapodmiotowego Autor stara się analizować przez dyferencjację takich podstawowych sferbezpieczeństwa przedmiotowego jak: demograficzna, ekonomiczna i polityczno-społeczneoraz kulturowo-cywilizacyjna. Związki między bezpieczeństwem podmiotowym (jego fila‑rami) a przedmiotowym (jego sferami, narzędziami i instrumentami) przedstawia jakotendencję, która występuje w badaniach bezpieczeństwa tzw. Szkoły Kopenhaskiej dojego pogłębiania (podmiotowego), poszerzania (przedmiotowego) i pogrubiania (prefe‑rencji dla określonych związków podmiotowo-przedmiotowych). Przyjmując podział nabezpieczeństwo, z jednej strony, pozytywne identyfikowane raczej z tzw. bezpieczeństwemniemilitarnym za Johanem Galtungiem (przez pracę, pokój i wyrzekanie się przemocy),z drugiej zaś na bezpieczeństwo negatywne identyfikowane często z bezpieczeństwemmilitarnym (przez wojnę, destrukcję i przemoc) skupia się na relatywnie wartościowa‑nym bezpieczeństwie (w stosunku do kogoś lub czegoś). To relatywnie wartościowanebezpieczeństwo próbuje analizować w perspektywie pogłębiania i pogrubiania bezpieczeń‑stwa transregionalnego Polski, po kilku krytycznych uwagach dotyczących pojmowaniatego bezpieczeństwa i tzw. regionalnych i transregionalnych kompleksów bezpieczeń‑stwa. W analizie tej przyjmuje, że wśród filarów, elementów i sektorów oraz kompleksów bezpieczeństwa najbardziej dynamiczną i uzależniającą zdaje się być sfera demograficznai ekonomiczna, zaś sfera polityczna (prawno-ustrojowa) i kulturowa należy, w stosunkudo tych pierwszych do bardziej statycznych (mniej dynamicznych). Odwołując się do roz‑różnienia J.J. Rousseau dotyczącego tej sfery (między innymi na państwa małe, średniei wielkie) Autor hipotetycznie konstatuje, że Polska państwem wielkim i monarchicznymjuż była w czasach I Rzeczypospolitej, zaś średnim w czasach II Rzeczypospolitej i możerównież III Rzeczypospolitej, przyszłość należy do Polski jako państwa małego złożo‑nego z państw-miast (wg antycypacji A. Tofflera) o ustroju demokratycznym i być możeo modelu deliberatywnym (lansowanym przez m.in. J. Habermasa) – strukturą kompetent‑nie komunikujących się Obywateli bardziej demokratyczną niż jakakolwiek ze znanych namobecnie wspomaganą sztuczną inteligencją.

• Details
• Contents