Użycie form adresatywnych w tekstach literackich jako odzwierciedlenie otwartości na doświadczenia
The Use of Forms of Address in Literary Texts as a Reflection of Openness to Experience

Summary/Abstract: W artykule podjęta została próba zastosowania koncepcji dystansów interpersonalnych wyrażanych w tekstach literackich poprzez formy adresatywne do pomiaru stopnia otwartości na doświadczenia. Punkt wyjścia dla proponowanych rozważań stanowi teoria dystansów personalnych, dystansu psychofizycznego oraz koncepcja Carla Rogersa. Zdaniem Rogersa, otwartość na doświadczenie jest kluczem do sukcesu, gdyż organizm człowieka – pod wpływem przyswajanych nowych doświadczeń – jest w stanie szybko i elastycznie się zmieniać. W efekcie osoby o wysokim stopniu otwartości na doświadczenia wybierają sytuacje i zdarzenia pozytywnie wpływające na ich ogólny rozwój. Analiza została przeprowadzona na podstawie a podstawie dwóch dramatów współczesnych: Requiem dla gospodyni autorstwa Wiesława Myśliwskiego i Czwarta siostra autorstwa Janusza Głowackiego. Badanie miało na celu ustalenie, czy istnieje zależność pomiędzy dążeniem do zmniejszenia dystansu interpersonalnego między nadawcą i odbiorcą komunikatu a stopniem otwartości na doświadczenia. Kolejnym zadaniem badawczym była ocena skuteczności autorskiego konstruktu badawczego i odpowiedź na pytanie, czy prezentowana w niniejszym artykule koncepcja dystansów interpersonalnych może być realnie wykorzystywana w stosunku do jednostek ludzkich. Analizowane przykłady wypowiedzi bohaterów dwóch wybranych dramatów wskazują na zależność między chęcią zmniejszania dystansu interpersonalnego a stopniem otwartości na doświadczenie. // The article attempts to apply the concept of interpersonal distances expressed in literary texts through forms of address to measure the degree of openness to experience. The starting point for the proposed considerations is the theory of personal distances, psychophysical distance and the theory of Carl Rogers. According to Rogers, openness to experience is the key to success, because the human body is able to change quickly and flexibly under the influence of learned new experiences. As a result, people with a high degree of openness to experience choose situations and events that positively affect their overall development. The analysis was based on two contemporary plays: Requiem for the hostess by Wiesław Myśliwski and The Fourth Sister by Janusz Głowacki. The research aimed to determine whether there is a relationship between the desire to reduce the interpersonal distance between the sender and the recipient of the message and the degree of openness to experience. Another research task was to assess the effectiveness of the original research construct and to answer the question whether the theory of interpersonal distances presented in this article can be used in real terms in relation to individuals. The analyzed statements of the heroes of the two selected dramas indicate the correlation between the desire to reduce the interpersonal distance and the degree of openness to experience.

• Details
• Contents