Otwartość i funkcja dydaktyczna słownika języka specjalistycznego
Openness and the Didactic Function of a Specialized Dictionary

Summary/Abstract: Artykuł dotyczy otwartości opisu leksykograficznego w dwóch niemiecko-polskich i polsko-niemieckich słownikach języka specjalistycznego z zakresu gospodarki. W ramach zagadnienia otwartości badaniu poddano funkcję dydaktyczną słownika. W analizie obrana została perspektywa użytkownika filologa, a za kontekst użycia słownika dwujęzycznego przyjęto komunikację w języku niemieckim jako języku obcym. Badanie otwartości słownika przeprowadzono na trzech płaszczyznach: makro-, mikro- i mediostruktury, nawiązując przy tym do kontrastywnych badań w zakresie słowników języka ogólnego i specjalistycznego prowadzonych w Polsce (np. Frączek, Lipczuk 2004) oraz do badań międzynarodowych, szczególnie germanistycznych (np. Wiegand 1998a; Bergenholtz, Tarp, Wiegand 1999; Wiegand 2005; Wiegand 2013). Na wybranych przykładach ukazano, w jakim zakresie typ makrostruktury, dyrekcjonalność i poliakcesywność danych leksykograficznych sprzyjają realizacji funkcji dydaktycznej słownika. Analiza przeprowadzona na płaszczyźnie makrostrukturalnej ukazała, że typem makrostruktury ukierunkowanej na dydaktykę języka obcego jest układ haseł gniazdowo-alfabetyczny. Analiza mikrostrukturalna naświetliła słabe strony opisu leksykograficznego, np. niewystarczające ukazanie relacji paradygmatycznych w obrębie artykułu hasłowego. W badanych słownikach stwierdzono dominację cechy monodyrekcjonalności nad bidyrekcjonalnością. // The article focuses on openness of lexicographic description in two German-Polish and Polish-German LSP dictionaries of economics. As part of the issue of openness, the didactic function of a dictionary was examined. In the analysis, the adopted user’s perspective was that of a philologist, while the context of use of a bilingual dictionary was set as communication in German as a foreign language. The dictionary openness study was conducted on three levels, namely, on a macro-, micro- and mediostructural level, with a reference to contrastive studies on general-language and LSP dictionaries conducted in Poland (e.g. Frączek, Lipczuk 2004) and international research, especially German studies (e.g. Wiegand 1998a; Bergenholtz, Tarp, Wiegand 1999; Wiegand 2005; Wiegand 2013). Selected examples served as a basis for presenting the extent to which the type of macrostructure, directionality and polyaccessibility of lexicographic data contribute to the performance of the didactic function of a dictionary. The analysis conducted on macrostructural level showed word-formative nest-alphabetical order of entries to be a type of macrostructure oriented at foreign language didactics. The microstructural analysis shed light on weaknesses of lexicographic description, such as insufficient presentation of paradigmatic relations within an entry article. In the examined dictionaries, the feature of monodirectionality was found to prevail over bidirectionality.

• Details
• Contents