Uluslararası İlişkilerde Posthümanist Dönüşüm: Yeni Materyalizm, Ekolojik Kriz ve Küresel Siyaset
Posthumanist Turn in International Relations: New materialism, Ecological Crisis and Global Politics

Author(s): Yelda Erçandırlı
Subject(s): Social Philosophy, Environmental and Energy policy, International relations/trade, Geopolitics
Published by: Transnational Press London
Keywords: international; international relations; posthumanist; posthumanist transformation; materialism; ecological crisis; global politics;
Summary/Abstract: İstikrarsız bir küresel iklim, canlı çeşitliliğinin ve ormanların azaldığı, buzulların eridiği, kuraklıkların arttığı asit yağmurlarının başladığı, salgın hastalıkların geçmişe oranla çok daha sık yaşandığı bir yüz yılda yaşıyoruz. Benzeri görülmemiş bir ekolojik değişimin çağımızı şekillendirdiği bir süreçte, pandemi çağında, sosyal bir disiplin olarak Uluslararası İlişkilerin (Uİ) sosyo-ekolojik süreçleri disiplinin temel varsayımlarına, kuramsal ve kavramsal araştırmalarına entegre etmesi gerektiğine yönelik tartışmalar hali hazırda başlamıştır (Harrington 2016; Burke et al. 2016; Erçandırlı 2021). Buna rağmen Uİ’nin araştırma alanını büyük ölçüde toplumsal dünya ile sınırlayan bir disiplin olduğunu söyleyebiliriz. Büyük güçler arasında savaşın nedenlerini ve barışın koşullarını sorunsallaştırmak amacıyla Birinci Dünya Savaşı’nın hemen sonunda ortaya çıkan Uİ disiplini, 1990’lı yıllarla birlikte devlet-merkezci bir anlayıştan insanı ve toplumsal ilişkileri esas alan eleştirel yaklaşımların da yer aldığı entelektüel bir çalışma alanına doğru evrilmiştir. Ancak eleştirel dönüşümde Uİ kuramı, ana akım yaklaşımlara benzer şekilde, sanki “uluslararası” doğal olandan ayrıymış gibi yalnızca insana ve toplum-toplum ilişkisine odaklanmıştır. Geçtiğimiz yıllarda ise sosyal bilimlerde hızla yükselmeye başlayan yeni materyalist dönüşümden etkilenen posthümanistler, Uİ’nin temel ve yapı ve dinamiklerine eleştirmeye ve disipline hâkim olan, insan-merkezci (anthropocentric) özne anlayışını sorgulamaya başlamışlardır. Bu çalışmanın temel amacı bu yeni ontolojik meydan okumanın Uİ’nin temel dinamiklerini anlamada ve değişime yön vermede önemli açılımlar taşıdığını vurgulamaktır. Bu bakımdan bu çalışma posthümanist Uİ tartışmalarının posthüman multidisipliner çalışmalara farklı boyutlarda yaptığı katkıyı incelemektedir.

• Details
• Contents