Spór o naukowość teorii inteligentnego projektu
The Controversy over the Scientific Status of Intelligent Design

Author(s): Piotr Bylica
Subject(s): Philosophy, Philosophy of Science
Published by: Instytut Filozofii, Uniwersytet Zielonogórski
Keywords: intelligent design; science; pseudoscience; demarcation criterion; testability; naturalism
Summary/Abstract: W niniejszym artykule przedstawię koncepcję znaną jako teoria inteligentnego projektu (TIP) i spróbuję rozstrzygnąć, czy teoria ta może dziś być uznana za naukową. We Wprowadzeniu chciałbym wskazać na istnienie w filozoficznej tradycji koncepcji celowościowo wyjaśniających porządek przyrodniczy. Skupię się przy tym na Paleyowskim argumencie na rzecz istnienia projektu oraz Projektanta. Wskażę też na istotną rolę filozofii F. Bacona oraz prac K. Darwina w ukształtowaniu współczesnego naturalistycznego paradygmatu nauki. Kończąc Wprowadzenie podkreślę najważniejsze różnice między Paleyowską a współczesną propozycją znaną jako „teoria inteligentnego projektu”, starającą się wykazać istnienie celowości w przyrodzie.W dalszej części wskażę na społeczne aspekty funkcjonowania teorii inteligentnego projektu, szczególnie na umiejscowienie jej działalności i obecność w kontekście oficjalnych instytucji naukowych. Dokonam też oceny stanowiska, zgodnie z którym TIP jest koncepcją kreacjonistyczną. W ostatniej części będę sprawdzał, czy TIP jest empirycznie testowalną, zwracając uwagę, że na ocenę jej naukowości istotny wpływ ma związek współczesnej nauki z naturalizmem.

• Details
• Contents