Zełenski – anatomia sukcesu
Zelenskiy: Anatomy of a success

Author(s): Tadeusz Iwański
Subject(s): Government/Political systems, International relations/trade, Politics and society, Social development, Migration Studies, Sociology of Politics, Geopolitics
Published by: OSW Ośrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia
Keywords: Volodymyr Zelensky; Ukraine; politics; reforms; governance; development of the state; migration of Ukrainians; presidential elections;
Summary/Abstract: Sytuacja polityczna na Ukrainie po rewolucji godności i agresji Rosji wytworzyła szczególny kontekst społeczny, w którym postrzeganie tradycyjnych polityków zaczęło się radykalnie pogarszać. Rewolucja rozbudziła wysokie oczekiwania społeczne wobec gruntownej sanacji państwa, nowej jakości rządzenia i upodmiotowienia społeczeństwa. Jednak wybory prezydenckie i parlamentarne w 2014 roku doprowadziły do nieznacznej wymiany elit politycznych, a najważniejsze stanowiska państwowe zajęli politycy ukształtowani w latach 90., gdy tworzył się system oligarchiczny na Ukrainie. Reformy, które dokonały się w ciągu pierwszych dwóch–trzech lat po rewolucji, głównie pod presją zachodnich kredytodawców i społeczeństwa obywatelskiego, nie zaspokoiły potrzeb społecznych. Nie tylko nie doprowadziły do poprawy jakości życia, ale wręcz pociągnęły za sobą jej spadek, a także emigrację ok. 2 mln Ukraińców, co stało się dodatkowym balastem obciążającym stare-nowe elity. Zainicjowane, lecz niedokończone bolesne reformy, zwiększające polityczną niestabilność, pogłębiły krytyczne nastawienie społeczeństwa wobec klasy politycznej. Tuż przed wyborami prezydenckimi jedynie 23% respondentów ufało prezydentowi, 12% – Radzie Najwyższej, 19% – rządowi, 12% – sądom, a 15% – prokuraturze (badania kijowskiego Centrum Razumkowa). Ogromna nieufność do instytucji państwa i polityków zaowocowała poszukiwaniem „nowych twarzy”, ludzi nieskompromitowanych i spoza establishmentu, którzy mogliby spełnić różne społeczne oczekiwania. Na początkowym etapie kampanii Ukraińcy mogli wybierać między dwiema takimi osobami: Swiatosławem Wakarczukiem, liderem popularnego zespołu rockowego Okean Elzy oraz Wołodymyrem Zełenskim, komikiem i aktorem. Jednak zwłoka pierwszego z decyzją o starcie zwiększała poparcie dla drugiego, wzrost poparcia przyspieszył jeszcze po formalnym ogłoszeniu przez Zełenskiego na przełomie 2018 i 2019 roku udziału w wyborach. W ten sposób Zełenski stał się głównym pretendentem w wyścigu prezydenckim i zwycięzcą pierwszej tury wyborów.

• Details
• Contents