Style życia jako kategorie opisu realizacji zadań rozwojowych przez dorosłe osoby z lekką niepełnosprawnością intelektualną
Life styles as categories used for describing the execution of developmental tasks by adults with light intellectual disabilities
Author(s): Jarosław BąbkaSubject(s): Social Sciences
Published by: Zakład Historii Edukacji w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego
Keywords: Dorosłość; niepełnosprawność intelektualna; style życia; zadania rozwojowe
Summary/Abstract: Cel. Celem artykułu jest opisanie stylów życia dorosłych osób z lekką niepełnosprawnością intelektualną. Materiały i metody. Uwzględniając specyficzne możliwości intelektualne badanych osób oraz trudności komunikacyjne, w celu zebrania materiału empirycznego wykorzystano metodę dialogową. W badaniach wzięło udział dziesięć osób w wieku pomiędzy 25. a 45. rokiem życia z orzeczeniem o niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim. Uzyskane wyniki badań opracowano w perspektywie fenomenologiczno-hermeneutycznej. Wyniki. Badane osoby z niepełnosprawnością intelektualną ze względu na analizowane zadnia rozwojowe charakteryzują różne style życia. Badanych, w przypadku pracy zawodowej, charakteryzuje zachowawczy styl życia, któremu odpowiada kategoria – „praca jako źródło środków finansowych”, styl – ograniczony, którego dopełnia kategoria „praca nie jest dla mnie”. Sytuację rodzinną charakteryzują następujące style: poszukujący – „szukam kogoś bliskiego”, wycofujący – „tak jest dobrze. Nie wiem, czy sobie poradzę”, a także nastawiony na działanie – „wejdę w związek małżeński”. Czas wolny badanych charakteryzują następujące style: nastawiony na tu i teraz – „domocentryczny”, nastawiony na działanie – „aktywność sportowa”, poszukujący – „lubię zwiedzać”. W przypadku kontaktów społecznych odnotowano styl zablokowany – „kontakty ograniczają się do rodziny i tych, których znam”, styl nastawiony na działanie – „mam grono pełnosprawnych znajomych i czuję się z nimi dobrze”. Aktywność obywatelską badanych charakteryzuje styl zachowawczy – „głosuję w wyborach lokalnych, ale na tych, których znam”, styl zablokowany – „nie znam się na polityce”. Wnioski. Style życia są zależne od zasobów badanych oraz ograniczeń, wynikających z niepełnosprawności intelektualnej, wcześniejszych doświadczeń oraz wsparcia społecznego. Przemiany w myśleniu o osobach niepełnosprawnością intelektualną, ich dorosłości i miejscu w świecie, otwierają przed nimi nowe możliwości dotyczące wyboru stylu życia. Im jednostka posiada mniejsze zasoby, tym istnieje większe zapotrzebowanie na wsparcie społeczne, które umożliwi jej wybór odpowiedniego stylu życia.
Journal: Wychowanie w Rodzinie
- Issue Year: XXII/2020
- Issue No: 1
- Page Range: 205-226
- Page Count: 22
- Language: Polish