Porządkowanie stajni Orfeja. Fryderyk Chopin w poezji polskiej wstępnie rozpoznany
Tidying up Orpheus' stable. Frederic Chopin in polish poetry

Summary/Abstract: Chopin w poezji Ireny Poniatowskiej to książka łącząca walory pracy naukowej, jak i utworu, którego zasadniczym zadaniem jest popularyzacja wiedzy zarówno o samym Fryderyku Chopinie, jak i poezji jego osobie i muzyce poświęcanej. Praca jest rozparcelowana bardzo klarownie: składa się z 5 dużych rozdziałów i licznych podrozdziałów. Pierwszy rozdział ma charakter najbardziej teoretyczny i syntetyczny i jest poświęcony problematyce piękna w poezji i muzyce. Według Poniatowskiej ideę korespondencji sztuk napędza w romantyzmie uczucie oraz dążenie sztuki do wyrażania nieskończoności. W rozdziale drugim omawiane są kwestie związane z recepcją muzyki i osoby Chopina w kulturze polskiej. Poniatowska wyróżnia trzy główne kryteria porządkowania materiału poetyckiego: polskość, żal, doskonałość. Metodologia, na jaką autorka się zdecydowała, to katalogowanie motywów w sposób czysto demonstracyjny; nie zostaje w tej sytuacji uwzględnione kryterium historyczne. Polskość oznacza związanie Chopina z losem Polski. Żal obejmuje z kolei emocje zawarte w sztuce Chopina. Doskonałość to zaś dążenie do ideału wyrazu, do perfekcji warsztatu, do uniwersalizacji indywidualnego języka wypowiedzi. Poniatowska nazywa to zjawisko „syndromem semiotycznym”, wynikającym z trwającej od 170 lat fascynacji muzyką i osobą kompozytora w kulturze polskiej. Najwięcej świeżości wnosi autorka w rozdziale kolejnym, w którym wyróżnia formy muzyczne komponowane przez Chopina stanowiące fundament nawiązań poetyckich. Pojawienie się w poezji polskiej takich gatunków lub quasi-gatunków, jak nokturn, preludium, koncert, mazurek, polonez itd., zawdzięczamy właśnie Chopinowi. Całą książkę kończą dwa rozdziały. Jeden poświęcony jest utworom poetyckim uświęcającym miejsca pobytu Chopina. Ostatni rozdział natomiast tyczy się utworów, które poświęcili Chopinowi poeci niepolscy. W omawianej pracy Poniatowska zdecydowanie przetarła szlaki nowego myślenia o poezji poświęconej osobie i muzyce Chopina; jest ona zdecydowanie cennym wkładem w coś, co moglibyśmy nazwać nurtem badań poświęconym poetyckiej chopinologii.

• Details
• Contents