Performatywność sztuki konceptualnej
Performativity of conceptual art

Summary/Abstract: Pierwsza część tekstu jest rodzajem słownika sztuki konceptualnej, w którym znane hasła związane ze sztuką konceptualną, jak ready made, znak pusty, signifiant/signifie, tautologia, antropologizacja, kontekstualizm, czy modernizm i postmodernizm, zostają na nowo dookreślone ze względu na powiązanie z dynamicznym charakterem sztuki. Owa dynamizacja form artystycznych wiąże się nie tylko z wpływem sztuki akcji i performance na sztukę lat siedemdziesiątych, ale też z wpływem, jaki miało powiązanie sztuki z rzeczywistością, kulturą, praktyką życiową, kondycją indywidualną człowieka, nazwane ogólnie przeze mnie obecnością. To nowe środki artystyczne powodujące całościową zmianę charakteru sztuki – jej performatyzację. Przykłady dzieł sztuki konceptualnej omawianych w tekście pochodzą ze sztuki polskiej. Jednak nie są to bezpośrednie odniesienia do znanych i wielokrotnie omawianych prac, a zostały one przedstawione przez pryzmat istniejących omówień przybliżających historię sztuki konceptualnej w Polsce. Są to teksty Morawskiego i Kępińskiej podejmujące próbę podsumowania polskiej sztuki konceptualnej jeszcze w latach siedemdziesiątych i współczesny tekst Dziamskiego na ten sam temat. We wszystkich tych tekstach wskazuję na sposób w jaki ich autorzy uwzględniali kwestię dokumentacji. Dokumentacja jest niejako z natury rzeczy związana z formami efemerycznymi, takimi jak formy konceptualne czy akcyjne i tak też jest rozumiana najczęściej w przytoczonych opracowaniach. Jednak późniejsza ewolucja form pokonceptualnych (pomodernistycznych), takich jak sztuka instalacji, w tym instalacji medialnych i powiązanych z performance, czy coraz powszechniejsze realizowanie sztuki poprzez projekty, często rozbudowane, osadzone w kontekście społecznym i kulturowym, spowodowało, że dokumentacja zyskała nową, samodzielną rolę artystyczną wyrażającą się w powstawaniu form transmedialnych. Ta zmiana roli dokumentacji wiąże się z nacechowaniem form i procesu tworzenia zmiennością. Sztuka stała się dyskursem (krytycznym), zarówno artystycznym (wewnątrzartystycznym, dotyczącym relacji sztuki), jak i pozaartystycznym, rozgrywającym się w sferze treści (relacji społeczno-politycznych, kulturowych). W ten sposób performantyzacja sztuki zostaje uzgodniona z globalnym performance cechującym świat współczesny we wszystkich aspektach jego funkcjonowania (Jon McKenzie).

• Details
• Contents