TACİKİSTAN İSLAMİ YENİDEN DOĞUŞ PARTİSİ: KÖKTENCİLİKTEN ILIMLI İSLAM ANLAYIŞINA
ISLAMIC REVIVAL PARTY OF TAJIKISTAN: FROM FUNDAMENTALISM TO MODERATE ISLAM

Summary/Abstract: Tacikistan İslami Yeniden Doğuş Partisi (TİYDP) Orta Asya ülkeleri arasında programında İslami ilkelere yer veren yegâne partidir. TİYDP her ne kadar 1990’ların başında rejimle çatıştıysa da, başlangıcından günümüze siyasal yelpazede süreklilik göstermiş olan nadir siyasal partilerden biridir. Bu parti 1990’ların başında benimsediği radikal İslamcı kimliği, Seyit Abdullah Nuri ve Muhiddin Kabiri dönemlerinde terk ederek daha yapıcı bir tutum sergilemeye başlamıştır. Özellikle partinin Kabiri liderliğinde ılımlı İslam anlayışına yönelmesi önemli bir dönüm noktasıdır. Bu makalede, TİYDP’de gerçekleştirilen bu politika değişikliği çözümlenecektir. İlk olarak, TİYDP’nin kuruluş süreci, amaçları ve üye tabanı hakkında bilgi verilecek, daha sonra parti programı ve izlenen politikalara değinilecektir. Bunu müteakiben iç savaş, Hacı Ekber Turacanzade ile parti arasında yaşanan çekişme ve partinin 1997 sonrası karşılaştığı sorunlar ortaya konulacaktır. Son olarak Kabiri döneminde gerçekleştirilen dönüşüm üzerinde durulacaktır. Bu araştırmada, niteliksel metin analizi ve görüşme yöntemleri kullanılmıştır. The Islamic Revival Party of Tajikistan (IRPT) is the only party among the Central Asian states that gives priority to Islamic principles in its program. Although the IRPT had been involved in disputes with the regime during the first half of the 1990’s, it is one of the sole gerçekleştiripolitical parties that has shown a continuous presence in the political landscape from past to present since its foundation. The party has drifted away from the radical Islamic views it adopted in the early 1990’s during the Said Abdullah Nuri and Muhiddin Kabiri eras and has started to follow a constructive approach. Here, the IRPT’s shift to a moderate Islamic approach under the leadership of Kabiri is an especially important turning point. This research analyses this policy change within the IRPT. After providing information on the party’s founding process, its aims and the background of its membership, its program and policy priorities will be addressed. This will be followed by a discussion of the civil war, disputes between Qazi Akbar Turajonzode and the IRPT, and the problems that came to face the party. Finally, the transition, which occurred in the era of Kabiri, will be emphasized. This research has employed qualitative content analysis and interviews as its methods.

• Details
• Contents