Partnerzy trudni do naśladowania
Partners difficult to follow

Summary/Abstract: Trudno nie dostrzec, że w ostatnim ćwierćwieczu stosunek Polaków do Niemców i Niemców do Polaków powoli, ale sukcesywnie się polepsza. Proces ten rozpoczął się już w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, a u jego początków stały, po obu stronach, inicjatywy Kościołów i świeckich chrześcijan: wystąpienie biskupa Berlina Juliusa Döpfnera z 1960 r., tybińskie memorandum niemieckich ewangelików z 1961 r., list polskiego episkopatu z 1965 r. ze słynnymi słowami „przebaczamy i prosimy o przebaczenie”, memorandum Rady Kościoła Ewangelickiego Niemiec, także z 1965 r., wzywające do uznania granicy polsko-niemieckiej, pierwsze wizyty w Polsce niemieckich ochotników związanych z Akcją Znaku Pokuty, również od 1965 r., wreszcie późniejsze o trzy lata wezwanie niemieckich katolików, wśród nich profesora dogmatyki Josepha Ratzingera, do uznania polskiej administracji kościelnej na Ziemiach Zachodnich. Inicjatywy społeczne niewielkich grup obywatelskich przełamały pierwsze lody, ale wobec niekonsekwencji oficjalnych Kościołów, zwłaszcza pełnego obaw niemieckiego Kościoła katolickiego, punkt zwrotny stworzyła dopiero polityka wschodnia Willy’ego Brandta z lat siedemdziesiątych i potem demokratyzacyjne przemiany w Europie po 1989 r.

• Details
• Contents