Odbudowa prawosławnej sieci parafialnej na Łemkowszczyźnie po 1956 roku jako element wielokulturowości regionu
Rebirth of the Orthodox Church in the Lemko Region after 1956 as a part of the multicultural region
Author(s): Stefan DudraSubject(s): History, Geography, Regional studies
Published by: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Keywords: Łemkowie; Łemkowszczyzna; mniejszości religijne; Lemkos; Lemko; religious minorities; Orthodoxy; prawosławie
Summary/Abstract: W wyniku powojennych przesiedleń (1944–1946) na tereny USRR, a następnie na Zie-mie Odzyskane w ramach akcji „Wisła” (1947 r.) życie religijne prawosławnych Łemków na obszarze Łemkowszczyzny przestało istnieć. W większości zabytkowe świątynie wraz z wyposażeniem uległy zniszczeniu. Mienie cerkiewne zostało rozgrabione. Proces odbudowy prawosławnej sieci parafialnej rozpoczął się po 1956 r. Jego efektem było powołanie już w 1959 r. dekanatu rzeszowskiego. Odradzanie się struktury parafialnej napotykało liczne utrudnienia. Wśród najważniejszych należy wymienić nieprzychylne stanowisko lokalnych władz wyznaniowych, zły stan przekazywanych świątyń, brak duchowieństwa. Jednak do końca lat 60. XX w. udało się stworzyć sieć parafialną, która zaspokajała potrzeby religijne wiernych. Kluczowym momentem dla rozwoju i stabili-zacji życia religijnego było erygowanie w 1983 r. diecezji przemysko-nowosądeckiej. W wyniku przemian demokratycznych dokonujących się w Polsce po 1989 r. Cerkiew prawosławna rozpoczęła nowy okres w swojej działalności. Poza elementami integracyjnymi, ze względu na pojawiające się możliwości, mogła w szerszym zakresie wypełniać swoją funkcję kulturotwórczą i stawać się istotnym elementem wielokulturowości regionu. As a result of the post-war resettlement (1944–1946) to the areas of the Ukrainian SSR , then to the so-called recovered territories, as part of the „Vistula Action” (1947), the area of Orthodox Lemkos’ religious life ceased to exist. Most historic temples withtheir equipment were destroyed. The Orthodox property was plundered. The process of restoration of the Orthodox parish network began after 1956. Its result was the establishment of Rzeszów Deanery already in 1959. The revival of the parish structures encountered numerous difficulties. Among the most important should be mentioned unfavorable position of local religious authorities, poor conditions of the temples, the lack of clergy. However, by the end of the 60s it had been possible to create a network of parish temples, which in general satisfied the religious needs of the faithful. The key moment for the development and stabilization of the religious life was the erection of Przemysl – Nowy Sacz Diocese in 1983. Following the democratic changes taking place in Poland after 1989, Orthodox Church began a new period in its operations. In addition to the integration, because of the emerging opportunities, in a wider rangeit could fulfill its culture-creating role and become an important element of the multicultural region.
Journal: Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
- Issue Year: 2014
- Issue No: 03
- Page Range: 307-320
- Page Count: 14
- Language: Polish