Quo modo pronominatio in Plinii Minoris Panegyrico in Traianum adhibita sit
Użycie antonomazji w Panegiryku na cześć Trajana Pliniusza Młodszego
Author(s): Andrzej KuźmaSubject(s): Ethics / Practical Philosophy, Ancient Philosphy
Published by: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Keywords: antonomasia; Pliny; Trajan; trope; panegyric;
Summary/Abstract: Idąc za wskazówkami autora Retoryki do Herenniusza i Kwintyliana, Pliniusz Młodszy stosuje antonomazję zarówno, by ganić, jak i chwalić. Do władców panujących przed Trajanem niemal zawsze odnosi się sceptycznie, czego poniekąd wymagano od autora panegiryku cesarskiego. Z upodobaniem sięga wtedy po antonomazję, by nadać wypowiedzi aluzyjnego tonu i nie przywoływać imion cesarzy, takich jak skazany na damnatio memoriae Domicjan. Dzięki umiejętnie dobranym antonomazjom Pliniusz może podkreślić swój polemiczny stosunek do znienawidzonych tyranów. Rzadziej występują antonomazje w stosunku do „dobrych” władców: Nerwy i Trajana; najczęściej w formie czcigodnych tytułów, czasami przypominają o ich dokonaniach. W Panegiryku spotykamy również antonomazje z użyciem zaimków aliquis, alius; przypisanie ich konkretnym osobom nastręcza więcej trudności. Zamiarem autora Panegiryku było nadanie im ogólniejszego charakteru i pozostawienie odbiorcom dzieła swobody interpretacji.
Journal: Źródła humanistyki europejskiej. Iuvenilia Philologorum Cracoviensium
- Issue Year: 2013
- Issue No: 6
- Page Range: 112-120
- Page Count: 10
- Language: Polish, Latin