W wichrze rewolucji
In the wind of the revolution

Summary/Abstract: W dwudziesty wiek Rosja weszła dokonując znaczących reform społecznych, ekonomicznych, kulturalnych. W Europie zaczęto nawet przepowiadać rychłą dominację Rosji na kontynencie. Niezadowolenie z monarchii przybierało jednak coraz większe rozmiary, jednocześnie wybuch wojny — niepowodzenia militarne i kryzys aprowizacyjny — sprzyjał nastrojom buntu. Krytyczny tnoment nastąpił zimą 1917. Doszło do masowych strajków i wieców protestacyjnych w Piotrogrodzie. Robotnicy wyszli na ulice, doszło do starć z policją i żandarmerią, do robotników przyłączyło się wojsko. W ciągu trzydziestu kilku godzin rewolucja zwyciężyła. Bunt ogarnął następnie Moskwę i inne miasta Rosji. Nie mogąc opanować sytuacji, car Mikołaj II podpisał akt abdykacji, a jego następca zrzekł się władzy na rzecz Rządu Tymczasowego. W ciągu tygodnia Rosja przemieniła się z monarchii absolutnej w demokratyczną republikę. Prezentowany tekst jest pierwszym polskun przekazem dotyczącym rewolucji lutowej w Moskwie. Jego historia jest równie tajemnicza, co postać autora, naprawdę I. Pietruszewskiego — polskiego oficera w carskiej armii. Do końca lat osiemdziesiątych pamiętnik (z którego wybraliśmy obszerne fragmenty) znajdował się w archiwum MSW, gdzie został odnaleziony przez historyka z Uniwersytetu Warszawskiego, Jerzego Kochanowskiego. Autentyczność wspomnień zbadał i potwierdził znawca epoki i autor najlepszej polskiej monografii o rewolucji lutowej — Aleksander Achmatowicz.

• Details
• Contents