Konsekwencje doświadczenia Zagłady dla polskiej świadomości (i nieświadomości) społecznej
Consequences of the Holocaust Experience for the Polish Social Consciousness (and Subconscious)

Summary/Abstract: Fundamentalne cechy, które decydują o skutkach doświadczenia Zagłady w Polsce, to jego powszechność i drastyczność. Te cechy interesują mnie jednak przede wszystkim w stosunku do obszarów wiejskich, głubinki po rosyjsku, najgłębszej prowincji. W stosunku do wielkomiejskiego doświadczenia prowincjonalne były na pewno odrębne, atoli nie jest to jedyny powód, dla którego uważam, że warto się właśnie na tym doświadczeniu skupić. Rewolucyjne zmiany struktury społecznej, których Polska doświadczyła w czasie wojny i po jej zakończeniu – wymordowanie Żydów, unicestwienie hegemonii społecznej ziemiaństwa i przemieszczenie kraju o wieleset kilometrów na zachód, wreszcie przejęcie władzy politycznej przez komunistów – sprawiły, że mentalność społeczeństwa, w 70 procentach chłopskiego, dawniej lokalna i w dużym stopniu ignorowana, stała się powszechna, w pewnym sensie dominująca. To wyciągnięci z zapadłych wiosek Małopolski, Lubelszczyzny czy Mazowsza chłopi zaludniali budujące się osiedla wokół kombinatów, przenosili się na ziemie odebrane Niemcom, tworzyli kościec aparatu partyjnego, wojskowego i urzędniczego, również aparatu represji.

• Details
• Contents