Praca emocjonalna nauczyciela: konceptualizacja pojęcia i perspektywy badawcze
Teacher's emotional labor: conceptualization of the idea and research approaches

Summary/Abstract: The article describes the notion of teacher’s emotional labor, which is an important and often neglected subject in didactics and pedeutology. The thesis is that the manner in which a teacher's emotional labor is being conceptualized affects test method and interpretation. The article presents three different manners in which emotional labor may be conceptualized: (1) emotional labor as process of emotion regulation (psychological approach); (2) emotional labor as a work requirement (sociological approach); (3) emotional labor as a transformation and development tool/as a byproductive labor (critical approach). Each approach is assigned to a different methodological perspective which may be used by educational researchers: (1) quantitative research; (2) qualitative research; (3) “new'' qualitative studies. W artykule opisano ważny i rzadko podejmowany w dydaktyce i pedeutologii aspekt aktywności nauczyciela, jakim jest praca emocjonalna nauczyciela. Postawiono tezę, że sposób konceptualizacji pracy emocjonalnej (nauczyciela) ma wpływ na sposób jej badania i interpretowania. W tekście zostały opisane trzy różne sposoby konceptualizacji pracy emocjonalnej i konsekwentnie trzy metodologiczne perspektywy możliwe do wykorzystania przez badaczy edukacyjnych. Wyróżniono następujące trzy sposoby konceptualizacji analizowanej kategorii pojęciowej: (1) praca emocjonalna jako proces regulacji emocji (podejście psychologiczne); (2) praca emocjonalna jako wymóg roli zawodowej (podejście socjologiczne) oraz (3) praca emocjonalna jako narzędzie transformacji i rozwoju zawodowego i/lub praca emocjonalna jako produkt uboczny/byproductive labor (podejście krytyczne). Dla każdego z wyróżnionych ujęć charakterystyczna jest określona perspektywa badawcza, tj. orientacja teoretyczno-metodologiczna, strategie i procedury eksploracyjne: (1) badania ilościowe; (2) badania jakościowe; (3) „nowe” badania jakościowe.

• Details
• Contents