SPINoFACT 2020 - Monitoring medija, društvenih mreža i komentara na online medijima tokom parlamentarnih izbora u Crnoj Gori 2020. godine
SPINoFACT 2020 - Monitoring of media, social networks and comments on online media during the parliamentary elections in Montenegro in 2020

Author(s): Danijel Radević, Jelena Mijanović, Jelena Jovanović Marović, Dejana Ponoš, Vesna Rajković Nenadić, Radoš Mušović
Contributor(s): Daliborka Uljarević (Editor)
Subject(s): Politics, Media studies, Governance, Communication studies, Government/Political systems, Electoral systems, ICT Information and Communications Technologies
Published by: Centar za građansko obrazovanje (CGO)
Keywords: Montenegro; politics; elections; parliamentary elections; media; social networks; 2020;
Summary/Abstract: Nedavno završeni parlamentarni izboru u Crnoj Gori su donijeli i niz specifičnosti u izbornoj kampanji. Umjesto partijskih skupova i kampanje „od vrata do vrata“, izborna trka se uglavnom preselila na tradicionalne i nove medije. Tako su share i like postali dominantno obilježje tog nadmetanja koje je bilo obojeno identitetskim pitanjima i emotivnim nabojem. U takvom ambijentu, izborne liste su marginalizovale konkretne ekonomske programe, pitanja životnog standarda građana i građanki, konkretne mjere za suzbijanje korupcije i borbu protiv organizovanog kriminala, i mnoge druge važne teme. Dva suprostavljena narativa o „ugroženosti države“ i „odbrani svetinja" potisnula su i globalnu prijetnju pandemije virusa COVID 19 i zabrinjavanjuću ekonomsku perspektivu. Medijska scena u Crnoj Gori je duboko polarizovana i taj rascjep oslikao se i u medijskom izvještavanju o aktivnostima političkih subjekata. Možda je i najuočljiviji bio dnevno kroz naslovnice štampanih medija koje su gotovo navijački bile uređivane. Gotovo da nije postojao medij koji je neutralno i objektivno izvještavao o nekoj izbornoj listi, a da to nisu manjinske stranke prema kojima je iskazana posebna vrsta senzibilnosti. Lista „Odlučno za Crnu Goru – DPS“ bila je zastupljena u medijima više nego tri do nedavno opozicione liste zajedno („Za budućnost Crne Gore“, „Mir je naša nacija“ i „Crno na bijelo“). Istovremeno, DPS je bio i najnapadanija stranka, što je i logično imajući u vidu da je nastupao sa pozicija vlasti. Ni ovoga puta nije izostala snažna uključenost državnih funkcionera u kampanji, što je i posmatračka misija OEBS-a konstatovala u svom preliminarnom izvještaju kao „institucionalnu prednost“. To je potkrijepilo i istraživanje Centra za građansko obrazovanje (CGO) kroz analizu medijskih istupa državnih funkcionera koji su te pozicije koristili za promovisanje programa svojih partija i lista. Umjesto mijenjanja kanala, građani i građanke Crne Gore su radije klikali i skrolovali, a u prilog tome ide činjenica da je preko 65% objava o izborima bilo na online medijima, a ostatak na televizijama i štampanim medijima. Ipak, moć televizije kao i dalje uticajnog medija kod srednje i starije generacije ne treba zanemariti. Zabrinjavajući je, pak, trend da je oko 50% analiziranih članaka na online portalima imalo čitalačke komentare spornog sadržaja, a bilo je primjera i da svi komentari na neki tekst sadrže sporni sadržaj – od teških uvreda do govora mržnje. U komentarima je prisutno vrijeđanje osoba na nacionalnoj i rodnoj osnovi, ali i uvredljive insinuacije na ličnoj osnovi. Nedavno usvojena zakonska rješenja, a nakon inicijative CGO-a, koja se tiču komentara na online medijima moraju zaživjeti kako bi se prostor online komentara dekontaminirao od neprimjerenih sadržaja. Facebook je na ovim izborima postao možda i ključna poprište na kojem vodi bitka za glasove. Objave su u odnosu na sve prethodne izjave postale kreativnije, a vidljivo je i veće ulaganje u takav oblik političkog marketinga. Posebno je vidljiv sve veći uticaj MEME stranica koje su se neskriveno politički svrstavale i postale agitatori pojedinih političkih opcija. CGO već nekoliko izbornih ciklusa prati izborne kampanje u medijima, a ovoga puta i na društvenim mrežama i kroz komentare čitalaca/teljki na portalima. Cilj projekta „SPINoFACT – monitoring parlamentarnih izbora u Crnoj Gori 2020“ je da doprinese demokratizaciji i evropeizaciji Crne Gore kroz jačanje profesionalnog i nezavisnog medijskog izvještavanja. Preciznije, cilj je doprinos činjenično zasnovanoj informativnoj vrijednosti medijskog izvještavanja o političkim kampanjama i boljem informisanju građana i građanki o izbornoj ponudi za parlamentarne izbore 2020. godine. Posebnu zahvalnost dugujemo ambasadi Ujedinjenog kraljevstva u Crnoj Gori koja je prepoznala značaj ove teme i podržala je kroz sprovođenje ovoga projekta.

• Details
• Contents