Prava LGBT osoba u Bosni i Hercegovini: Pravosuđe
LGBT rights in Bosnia and Herzegovina: Judiciary
Contributor(s): Emina Bošnjak (Editor)
Subject(s): Social Sciences, Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law, Sociology
Published by: Sarajevo Open Centre
Keywords: rights and freedoms; LGBT rights; Judiciary; BiH; homophobia; anti-discrimination;
Summary/Abstract: Prva studija napisana o pravima i slobodama LGBT osoba unutar sektoralnih istraživanja provedenih u periodu april–juni 2013, a koja se odnosi na sektor pravosuđa, analizira čitav spektar diskriminacije i nejednakog tretmana sa kojima se pripadnici_e ove marginalne i najnevidljivije grupe u BiH susreću u ovoj oblasti. Autor i autorica su kvalitativnom metodologijom i tehnikama dubinskih intervjua došli do više nego značajnih rezultata koje su uobličili u smislenu cjelinu. Najprije su ukazali na širi društveni kontekst bh. društva, u čijim je okvirima LGBT populacija izuzetno nepovoljno situirana, pri tom upućujući na ranija istraživanja i izvještaje radi bolje potkrijepljenosti vlastitog pristupa i rezultata. Detaljno su analizirali relevantne zakone, ukazujući na njihove nedostatke ali i problem što se u sudskoj praksi zakon restriktivno tumači. Marginalnost i tabuiziranost ove teme u bh. društvu odražava se direktno na ovaj sektor, iako su skoro svi_e intervjuirani_e pokazali svijest o nepovoljnom položaju ove populacije na sudovima. Postojanje svijesti o ovom problemu prvi je korak ka njegovom rješavanju. No, uočena je razlika u stavovima samih pripadnika_ca LGBT populacije i osoba koje rade u sektoru pravosuđa. Osobe koje rade u pravosuđu sklone su idealizirati svoju poziciju krijući se iza principa nepristrasnosti i profesionalnosti kada je o provođenju zakona riječ, a uočena je i tendencija prebacivanja odgovornosti na društvenu svijest, klimu (kao da i oni sami ne učestvuju u njenom generiranju), te na sektor unutrašnjih poslova, budući da LGBT osobe, npr. u slučaju napada, prvo dolaze u dodir sa policijom kao prvom karikom u lancu; na složenost i dugotrajnost sudskih procesa i sl. Intervjuirane LGBT osobe su, nasuprot tome, ukazivale na probleme kao što su zaštita anonimnosti, davanje izjave u prisustvu napadača i sl., a nazirale su i prisustvo homofobije kod osoba koje rade u sektoru pravosuđa. Zanimljive su i tačke slaganja, npr. da diskriminaciju treba prevenirati, raditi na daljoj edukaciji i senzibilizaciji svih aktera_ki uključenih u ove procese, kao i šireg društva, te osnaživati LGBT osobe da prijavljuju slučajeve diskriminacije, što je plodno tle za dalji aktivistički rad u ovom pravcu. Iznijansiran pristup koji je korišten u istraživanju omogućio je da se unutar LGBT zajednice, koju često zdravorazumski posmatramo kao homogenu cjelinu, uoči dvostruka potlačenost transrodnih osoba uslijed raširene transfobije.
Series: SOC - Ljudska prava
- Print-ISBN-13: 978-9958-577-07-9
- Page Count: 58
- Publication Year: 2013
- Language: Bosnian
UVOD
UVOD
(INTRODUCTION)
- Author(s):Amar Numanović, Sanela Muharemović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law, Social differentiation
- Page Range:13-16
- No. of Pages:4
- Keywords:introduction; LGBT rights; Judiciary; BiH;
- Summary/Abstract:Položaj i status LGBT osoba u bosanskohercegovačkom društvu sa aspekta demokracije i ljudskih prava moguće je ocijeniti kao izrazito zabrinjavajući, na što upozoravaju brojne nevladine organizacije, relevantni međunarodni akteri, pojedini mediji kao i određeni dio akademske zajednice. U prilog takvoj tvrdnji govori i godišnji izvještaj Internacionalne lezbijske, gej, biseksualne, transeksualne i interseksualne asocijacije (ILGA-Europe) Rainbow Europe Index 2011, gdje je na skali poštivanja LGBT ljudskih prava od -7 (najniža razina poštivanja LGBT ljudskih prava) do 17 (najviša razina poštivanja LGBT ljudskih prava), stanje u Bosni i Hercegovini okarakterizirano brojem 1, dakle kao stanje vrlo niske razine tolerantnosti i poštivanja LGBT ljudskih prava.
METODOLOŠKI I ANALITIČKI OKVIR
METODOLOŠKI I ANALITIČKI OKVIR
(METHODOLOGICAL AND ANALYTICAL FRAMEWORK)
- Author(s):Amar Numanović, Sanela Muharemović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law, Methodology and research technology
- Page Range:17-18
- No. of Pages:2
- Keywords:methodology; framework;
- Summary/Abstract:Za potrebe studije primijenjena je neprobabilistička metodauzorkovanja, čiji se kriterij temeljio na relevantnosti sugovornika_ca uodnosu na specifične ciljeve istraživanja (tzv. namjerni uzorak).
REZULTATI
REZULTATI
(RESULTS)
- Author(s):Amar Numanović, Sanela Muharemović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law
- Page Range:19-35
- No. of Pages:17
- Keywords:research results; LGBT rights; BiH; Judiciary;
- Summary/Abstract:Nemoguće je govoriti o položaju LGBT osoba u pravosuđu a da se ne razmotri povezana tematika položaja LGBT osoba u zakonu. Pravosudni sistem počiva na zakonskom okviru koji definira prava koja taj sistem treba štititi i mehanizme i procese uz pomoć kojih se može tražiti zaštita tih prava. I kao što smo svaki intervju započeli pitanjem o ocjeni zakonske regulative relevantne za LGBT osobe, tako i ovu analizu započinjemo odgovorom na to pitanje. A odgovor, koji su izričito ili indirektno dale i LGBT osobe i pojedini_e pravnici_e, učesnici_e ove studije, jeste: LGBT osobe su nedovoljno vidljiva kategorija u zakonu.
ZAKLJUČAK
ZAKLJUČAK
(CONCLUSION)
- Author(s):Amar Numanović, Sanela Muharemović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law
- Page Range:36-38
- No. of Pages:3
- Keywords:conclusion; LGBT rights; BiH; Judiciary;
- Summary/Abstract:Studijom su se nastojali analizirati stavovi različitih relevantnih aktera_ki o značajnijim problemima i njihovim uzrocima kada su posrijedi zaštita i ostvarivanje prava LGBT osoba u okviru procedura pravosudnih institucija. Kada je riječ o stanju LGBT ljudskih prava u Bosni i Hercegovini, moguće je ustvrditi da među ispitanicima_ama postoji konsenzus – sugovornici_e se slažu da LGBT osobe nisu u mogućnosti potpuno uživati zagarantirana prava ali i ljudska prava uopće, no postoje izvjesne razlike u identifikaciji uzroka koji do toga dovode. Dok intervjuirane LGBT osobe izražavaju jasan stav o odgovornosti tužitelja_ica i sudaca_tkinja (bilo da se radi o prikrivenoj ili eksplicitnoj homofobiji, neprofesionalnosti ili pak nekom drugom razlogu), sami_e tužitelji_ice i suci_tkinje vode se nešto umjerenijim stavovima, pojašnjavajući niz ograničavajućih faktora u donošenju zadovoljavajućih presuda: od samih zakonskih nedostatnosti, preko vrlo često nepotpunih policijskih istraga ili šturih izvještaja, pa sve do nedostatka materijalnih dokaza i/ili svjedoka_inja.
PREPORUKE
PREPORUKE
(RECOMMENDATIONS)
- Author(s):Amar Numanović, Sanela Muharemović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law
- Page Range:39-40
- No. of Pages:2
- Keywords:recommendations; LGBT rights; BiH; Judiciary;
OGRANIČENJA STUDIJE
OGRANIČENJA STUDIJE
(STUDY LIMITATIONS)
- Author(s):Zlatiborka Popov-Momčinović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Human Rights and Humanitarian Law, Evaluation research
- Page Range:41-42
- No. of Pages:2
- Keywords:study limitations;
- Summary/Abstract:Ograničenja studije proizlaze uglavnom iz prirode entiteta koji se proučava, a to su prava i slobode LGBT osoba u kontekstu pravosudnog sistema BiH. Kroz njega se, naime, prepliću institucionalne i vaninstitucionalne dimenzije u složenom bh. kontekstu, kojima je teško precizno pristupiti i uobličiti ih potom u smislenu, koherentnu cjelinu s obzirom na njihovu tzv. kulturnu i kontekstualnu osjetljivost.
IZVORI
IZVORI
(SOURCES)
- Author(s):Zlatiborka Popov-Momčinović
- Language:Bosnian
- Subject(s):Gender Studies, Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, Human Rights and Humanitarian Law
- Page Range:43-44
- No. of Pages:2
- Keywords:sources; LGBT rights; BiH; Judiciary;
APPENDIX: RJEČNIK LGBT POJMOVA
APPENDIX: RJEČNIK LGBT POJMOVA
(APPENDIX: LGBT TERMS GLOSSARY)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Bosnian
- Subject(s):Language and Literature Studies, Gender Studies, Lexis, Semantics
- Page Range:45-56
- No. of Pages:12
- Keywords:LGBT glossary; appendix;
O AUTORU_ICAMA
O AUTORU_ICAMA
(ABOUT AUTHORS)
- Author(s):Author Not Specified
- Language:Bosnian
- Subject(s):Essay|Book Review |Scientific Life
- Page Range:57-58
- No. of Pages:2
- Keywords:about authors;
