Unia Europejska wobec wyzwań przyszłości. Aspekty prawne, finansowe i handlowe

Unia Europejska wobec wyzwań przyszłości. Aspekty prawne, finansowe i handlowe
The European Union and the challenges of the future. Legal, financial and commercial aspects

Contributor(s): Ewa Małuszyńska (Editor), Grzegorz Mazur (Editor), Piotr Idczak (Editor)
Subject(s): Politics / Political Sciences, Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, National Economy, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International Law, Government/Political systems, International relations/trade, Security and defense, Politics and law, Policy, planning, forecast and speculation, Economic development, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Financial Markets, Public Finances, Fiscal Politics / Budgeting, Accounting - Business Administration, Globalization, EU-Legislation, Commercial Law
Published by: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu
Keywords: Unia Europejska;wspólna polityka zagraniczna UE;wspólna polityka bezpieczeństwa UE;sankcje UE;prawo Unii Europejskiej;jednolity patent europejski;ochrona danych osobowych;podatki w UE;kryzys 2008;strefa euro;strategia Europa 2020;polityka handlowa UE;
Summary/Abstract: Monografia poświęcona wyzwaniom prawnym, finansowym i handlowym, przed jakimi staje każdy kraj członkowski oraz cała Unia Europejska. Poszczególne artykuły poświęcone są następującym zagadnieniom: konieczność dokonywania zmian w sferze instytucjonalnej w sytuacji istotnych przemian zachodzących w bliższym i dalszym otoczeniu UE; wpływ traktatowych rozwiązań UE na organizację procesów gospodarczych; uprawnienia Komisji Europejskiej do wydawania aktów delegowanych i wykonawczych; jednolity system patentowy; kryzys finansowy 2008+ i związane z nim wzmocnienie zarządzania ekonomicznego, w tym ścisła współpraca fiskalna członków UE; problemy strefy euro; polityka handlowa Unii Europejskiej w kontekście strategii Europa 2020; środki protekcji uwarunkowanej w UE; handel produktami high-tech; handel UE z krajami Dalekiego Wschodu: Japonią i Republiką Korei. Kwestie te były dyskutowane na interdyscyplinarnej konferencji „Unia Europejska wobec wyzwań przyszłości” zorganizowanej w kwietniu 2015 r. przez Katedrę Europeistyki Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w ramach Centrum Doskonałości Jeana Monneta.

Print-ISBN-13: 978-83-7417-857-0
Page Count: 304
Publication Year: 2015
Language: English, Polish

Przemiany instytucjonalne w Unii Europejskiej na przykładzie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Przemiany instytucjonalne w Unii Europejskiej na przykładzie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa
(Institutional changes in the European Union on the example of the Common Foreign and Security Policy)

Author(s):Tadeusz Gadkowski
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, International Law, Government/Political systems, International relations/trade, Security and defense, Policy, planning, forecast and speculation, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Globalization, EU-Legislation, Peace and Conflict Studies, Commercial Law
Page Range:13-25
No. of Pages:13
Keywords:Unia Europejska;instytucje Unii Europejskiej;wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa;;
Summary/Abstract:Zarówno w przedlizbońskim, jak i obecnym stanie prawnym wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa, jako płaszczyzna współpracy w ramach Unii Europejskiej, wyróżniała się i nadal wyróżnia na tle innych rodzajów polityki prowadzonych w traktatowych ramach tej organizacji. Najważniejsze kierunki ewolucji WPZiB wytyczyły dwa traktaty, a wiec traktat amsterdamski i traktat lizboński. Ten ostatni zasadniczo zmienił usytuowanie WPZiB w ramach UE, co wiązało się z likwidacją charakterystycznej, trójﬁlarowej konstrukcji prawnej UE oraz z istotnymi zmianami instytucjonalnymi w jej strukturze. Specyﬁka współpracy w ramach WPZiB spowodowała jednak, że została ona wyraźnie wyodrębniona zarówno z całego katalogu pozostałych unijnych rodzajów polityki, jak i z całej grupy działań zewnętrznych Unii.

Ocena polityki Unii Europejskiej w zakresie sankcji - przykład Islamskiej Republiki Iranu

Ocena polityki Unii Europejskiej w zakresie sankcji - przykład Islamskiej Republiki Iranu
(Evaluation of the European Union policy on sanctions: an example of the Islamic Republic of Iran)

Author(s):Katarzyna Radwan
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, National Economy, Supranational / Global Economy, International Law, Human Rights and Humanitarian Law, Economic policy, Government/Political systems, International relations/trade, Law on Economics, EU-Legislation, Geopolitics, Peace and Conflict Studies
Page Range:26-35
No. of Pages:10
Keywords:Unia Europejska;sankcje UE;Iran;
Summary/Abstract:W ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unia Europejska stosuje sankcje mające wspomóc egzekwowanie jej celów, a zwłaszcza przestrzegania praw człowieka, demokracji i praworządności. Celem artykułu jest analiza skuteczności polityki sankcji Unii Europejskiej wobec Islamskiej Republiki Iranu. Zastosowaną metodą badawczą jest analiza porównawcza. Pierwsza część artykułu została poświęcona teoretycznemu ujęciu sankcji oraz czynnikom mającym wpływ na ich skuteczność. W następnym opisano podstawy systemowe wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej oraz zastosowanie sankcji jako jej elementu. W trzeciej części przedstawiono próbę oceny efektywności unijnej polityki sankcji wobec Iranu.

Wpływ traktatowych rozwiązań Unii Europejskiej na organizację procesów gospodarczych w Polsce (w kontekście zasady społecznej gospodarki rynkowej)

Wpływ traktatowych rozwiązań Unii Europejskiej na organizację procesów gospodarczych w Polsce (w kontekście zasady społecznej gospodarki rynkowej)
(The impact of European Union treaty solutions on the organization of economic processes in Poland (in the context of the social market economy principle))

Author(s):Katarzyna Kokocińska
Language:Polish
Subject(s):Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, National Economy, Supranational / Global Economy, Constitutional Law, Economic policy, Government/Political systems, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation
Page Range:36-46
No. of Pages:11
Keywords:Unia Europejska;społeczna gospodarka rynkowa;Polska;
Summary/Abstract:Podejmując problem granic polityczno-gospodarczej działalności państwa rozumianej jako dopuszczalny zakres publiczno-prawnej ingerencji w stosunki gospodarcze, podkreślić należy konieczność analizy uwarunkowań ustrojowych. W przypadku Polski wynikają one z krajowych regulacji konstytucyjnych i z praw podstawowych oraz zasad ustroju gospodarczego Unii Europejskiej. Wpływ na organizację gospodarki unijnej i krajowej mają również pozaprawne regulacje zachowań gospodarczych, czyli polityka gospodarczo-społeczna prowadzona przez instytucje unijne oraz krajowe organy władzy publicznej. Autorka prezentuje szczególnie formułę społecznej gospodarki rynkowej, a także aksjologiczne podstawy publicznoprawnej ingerencji w gospodarkę w obszarze rozwoju i spójności.

Uprawnienia Komisji Europejskiej do wydawania aktów delegowanych i wykonawczych - wpływ na funkcjonowanie urzędów krajowych na przykładzie Głównego Urzędu Statystycznego

Uprawnienia Komisji Europejskiej do wydawania aktów delegowanych i wykonawczych - wpływ na funkcjonowanie urzędów krajowych na przykładzie Głównego Urzędu Statystycznego
(European Commission powers to issue delegated and implementing acts: impact on the functioning of national offices on the example of the Central Statistical Office of Poland)

Author(s):Katarzyna Olak, Marek Mroczkowski
Language:Polish
Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, International Law, Public Administration, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation
Page Range:47-58
No. of Pages:12
Keywords:Unia Europejska;Komisja Europejska;akty delegowane i wykonawcze;Główny Urząd Statystyczny;Eurostat;
Summary/Abstract:Przedmiotem analizy w niniejszym artykule jest ocena wpływu wdrażanych procedur dotyczących środków wykonawczych Komisji Europejskiej na jakość tworzonych zapisów prawnych, a także na możliwość uwzględnienia interesów narodowych. Na przykładzie polskiej statystyki publicznej i wybranych rozwiązań prawnych autorzy podjęli próbę odpowiedzi na pytanie, czy zmiany w komitologii poprawiły – tak jak to było oczekiwane – tempo prac oraz efektywność procedowania środków wykonawczych, czyli czy usprawniło to proces wprowadzania nowych rozwiązań w obszarze europejskiego systemu statystycznego, z korzyścią zarówno dla poszczególnych jego członków, jak i Eurostatu. Dodatkowo przedstawiono zalecenia, jakimi powinny kierować się krajowe urzędy statystyczne w przypadku procedowania nad środkami wykonawczymi Komisji.

Jednolity patent europejski - największe współczesne wyzwanie prawa Unii Europejskiej?

Jednolity patent europejski - największe współczesne wyzwanie prawa Unii Europejskiej?
(Unitary European Patent: the biggest contemporary challenge of European Union law?)

Author(s):Żaneta Rzepczyk
Language:Polish
Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, History of Law, International Law, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation
Page Range:59-68
No. of Pages:10
Keywords:Unia Europejska;prawo Unii Europejskiej;jednolity patent europejski;
Summary/Abstract:Mimo wielu podejmowanych prób nie udało się dotychczas ustanowić unijnego patentu. Autorka opisuje historię nieudanych prób i wskazuje przeszkody, które o tym zadecydowały. Charakteryzuje przyjęte rozwiązania częściowe i plany w tym zakresie.

Prawne i gospodarcze wyzwania związane z wprowadzeniem systemu jednolitej ochrony patentowej

Prawne i gospodarcze wyzwania związane z wprowadzeniem systemu jednolitej ochrony patentowej
(Legal and economic challenges resulting from the European unitary protection)

Author(s):Miłosz Malaga, Anna Wilińska-Zelek
Language:Polish
Subject(s):Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International Law, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Commercial Law
Page Range:69-80
No. of Pages:12
Keywords:Unia Europejska;jednolity patent europejski;swoboda przepływu towarów;
Summary/Abstract:Autorzy przypominają, że jednolity patent wprowadzany jest w ramach rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, a relacji patentu europejskiego o jednolitym skutku i rynku wewnętrznego poświęcono w literaturze zbyt mało uwagi. Warto zatem rozważyć, w jaki sposób patent będzie współdziałał z pozostałymi elementami rynku wewnętrznego, w tym z jedną z podstawowych jego zasad: traktatową swobodą przepływu towarów.

Projekt nowych ram prawnych ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej

Projekt nowych ram prawnych ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej
(Project of the new legislation for the personal data protection in the European Union)

Author(s):Maciej Kawecki
Language:Polish
Subject(s):Law, Constitution, Jurisprudence, Civil Law, International Law, Human Rights and Humanitarian Law, International relations/trade, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation
Page Range:81-88
No. of Pages:8
Keywords:Unia Europejska;prawo Unii Europejskiej;ochrona danych osobowych;
Summary/Abstract:Większość analiz projektu europejskiego rozporządzenia o ochronie danych osobowych dotyczyła nowych rozwiązań prawnych w nim zawartych. Autor uzupełnia lukę polegającą na pominięciu prawnej oceny wyboru rozporządzenia jako instrumentu reformy ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej.

Opodatkowanie spadku transgranicznego w Unii Europejskiej

Opodatkowanie spadku transgranicznego w Unii Europejskiej
(Taxation of cross-border inheritance in the European Union)

Author(s):Agnieszka Sobiech
Language:Polish
Subject(s):Economy, Supranational / Global Economy, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Accounting - Business Administration, Globalization, EU-Legislation
Page Range:89-98
No. of Pages:10
Keywords:Unia Europejska;podatek;spadek transgraniczny;
Summary/Abstract:Niniejsze opracowanie ma na celu ukazanie problemów prawno-podatkowych w sytuacji dziedziczenia spadku położonego za granicą. Kwestia transgranicznego dziedziczenia spadków staje się coraz większym problemem dla obywateli Unii Europejskiej.

Program REFIT, inteligentna regulacja i nowe dyrektywy w sprawach zamówień publicznych

Program REFIT, inteligentna regulacja i nowe dyrektywy w sprawach zamówień publicznych
(REFIT Programme, smart regulation and the new European Union public procurement directives)

Author(s):Olgierd Lissowski, Jakub Ławniczak
Language:Polish
Subject(s):Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, International Law, Law and Transitional Justice, Politics and law, Law on Economics, EU-Legislation, Geopolitics, Commercial Law
Page Range:99-109
No. of Pages:11
Keywords:Unia Europejska;Polska;Regulatory Fitness and Performance Programme;program sprawności i wydajności regulacyjnej REFIT;zamówienia publiczne;inteligentna regulacja;
Summary/Abstract:Biurokracja europejska i ekspansja regulacji europejskich jest uważana za jedną z głównych przyczyn narastającej fali eurosceptycyzmu. W odpowiedzi na te wyzwania Komisja Europejska zapoczątkowała wiele działań, m.in. Program sprawności i wydajności regulacyjnej REFIT (Regulatory Fitness and Performance Programme) i Program inteligentnej regulacji (Smart Regulation). W programie REFIT Komisja podjęła zobowiązanie do tworzenia prostych, jasnych i przewidywalnych ram regulacyjnych dla biznesu, pracowników i obywateli. Ma to być osiągnięte poprzez: ograniczenie biurokracji, usuwanie zbędnych obciążeń administracyjnych, uproszczenie i poprawę projektowania i jakości ustawodawstwa, tak aby cele polityczne i korzyści dla Unii Europejskiej były osiągane po najniższym koszcie i z minimalnym obciążeniem administracyjnym, z poszanowaniem zasad traktatowych, a w szczególności pomocniczości i proporcjonalności. Program REFIT zakłada dokonywanie przeglądu całości ustawodawstwa unijnego w sposób systematyczny i postępujący w celu identyﬁkacji obciążeń, niespójności, nieefektywnych środków oraz w razie potrzeby podjęcia odpowiednich korekt. Autorzy opisują i oceniają tego rodzaju inicjatywy i przedsięwzięcia.

The need for a better assessment of the impact of state aid

The need for a better assessment of the impact of state aid
(The need for a better assessment of the impact of state aid)

Author(s):Paulina Kubera
Language:English
Subject(s):Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International Law, Law on Economics, Public Finances, Accounting - Business Administration, EU-Legislation, Commercial Law
Page Range:110-120
No. of Pages:11
Keywords:European union (EU);public spending;state aid;EU internal market;
Summary/Abstract:European Commission assess state aid measures relying on a set of predeﬁned criteria. If an aid measure complies with these criteria, it is deemed that the positive eﬀects of a planned aid outweigh its negative eﬀects on competition and trade without a sufﬁcient evaluation of its actual impact, though the latter could actually signiﬁcantly contribute to the decision-making process in order to improve the design of future public interventions and rules governing state aid. This concern has been echoed in the European Court of Auditors’s 2011 Special report: ‘Do the Commission’s procedures ensure eﬀective management of State aid controls?’, where the Tribunal ﬁnds that ‘the Commission does not assess the ex post impact of State aid in a comprehensive way’. The paper aims to investigate this problem. It is divided into three parts that correspond to the following three lines of inquiry: (1) what is the practice of granting State aid in the EU in terms of its volume and category, (the objectives for which aid is targeted), is the overall state aid volume decreasing or not, and are there shifts in state aid priorities; (2) how is the EU state aid control conducted, what are the developments in this ﬁeld stemming from the postulate on the greater reliance of economic insights; and ﬁnally (3) what problems concerning the EU state aid control still need to be addressed in order to improve its eﬀectiveness. To this end, statistical analysis is applied based on EUROSTAT data.

Wpływ Unii Europejskiej na polskie ustawodawstwo podatkowe - wybrane zagadnienia

Wpływ Unii Europejskiej na polskie ustawodawstwo podatkowe - wybrane zagadnienia
(Influence of European Union on Polish tax system: Selected issues)

Author(s):Paweł Mańczyk
Language:Polish
Subject(s):Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, International Law, Law on Economics, Public Finances, Accounting - Business Administration, EU-Legislation
Page Range:121-133
No. of Pages:13
Keywords:Unia Europejska;Polska;prawo podatkowe;VAT;akcyza;podatek dochodowy;harmonizacja podatkowa;
Summary/Abstract:Przedmiotem niniejszego opracowania jest wpływ Unii Europejskiej na polskie ustawodawstwo podatkowe. Autor poświęca uwagę zwłaszcza harmonizacji VAT, akcyzy i podatków dochodowych.

Harmonizacja podatków w świetle wyzwań zrównoważonego rozwoju

Harmonizacja podatków w świetle wyzwań zrównoważonego rozwoju
(Tax harmonization in the light of sustainable development challenges)

Author(s):Maciej Cieślukowski
Language:Polish
Subject(s):Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, Energy and Environmental Studies, International Law, Law on Economics, Accounting - Business Administration, Business Ethics, EU-Legislation
Page Range:134-145
No. of Pages:12
Keywords:Unia Europejska;podatki;harmonizacja podatkowa;Polska;zrównoważony rozwój;
Summary/Abstract:Głównym celem artykułu jest ocena aktualnego stanu harmonizacji podatków w Unii Europejskiej z punktu widzenia kryteriów zrównoważonego rozwoju oraz wskazanie głównych kierunków zmian w tej polityce.

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w Polsce na tle rozwiązań przyjętych we Francji, w Niemczech i Wielkiej Brytanii

Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w Polsce na tle rozwiązań przyjętych we Francji, w Niemczech i Wielkiej Brytanii
(Responsibility for violation of the public finance discipline in Poland against the background of solutions adopted in France, Germany and Great Britain)

Author(s):Wojciech Bożek
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, National Economy, Supranational / Global Economy, International Law, Public Administration, Public Law, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Public Finances, Fiscal Politics / Budgeting, Accounting - Business Administration, EU-Legislation
Page Range:146-158
No. of Pages:13
Keywords:Unia Europejska;Polska;Francja;Niemcy;Wielka Brytania;finanse publiczne;
Summary/Abstract:Celem niniejszego opracowania jest porównanie przyjętych w Rzeczypospolitej Polskiej rozwiązań prawnych, które mają na celu ochronę ładu i bezpieczeństwa ﬁnansów publicznych, a dotyczą systemu odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny ﬁnansów publicznych, z rozwiązaniami prawnymi wybranych państw Unii Europejskiej oraz ukazanie znaczenia kryteriów 3E oraz value for money w ocenie sprawnego funkcjonowania jednostek sektora ﬁnansów publicznych. W każdym z omawianych państw utworzono instytucje publiczne wyposażone w instrumenty prawnoﬁnansowe, które mają na celu zapewnienie przestrzegania przepisów regulujących procesy gromadzenia i rozdysponowania środków publicznych. Omówienie francuskich, niemieckich i brytyjskich rozwiązań prawnych na tle tych, które funkcjonują w RP, umożliwi wykazanie unikatowości polskiego systemu odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny ﬁnansów publicznych. W opracowaniu uwzględniono stan prawny obowiązujący na 18 lutego 2015 r.

Rola salda pierwotnego w stabilizowaniu długu publicznego w krajach członkowskich strefy euro w latach 1999-2013

Rola salda pierwotnego w stabilizowaniu długu publicznego w krajach członkowskich strefy euro w latach 1999-2013
(The role of primary balance in stabilizing public debt in euro zone countries from 1999 to 2013)

Author(s):Kamilla Marchewka-Bartkowiak, Marcin Wiśniewski
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Economy, Supranational / Global Economy, Public Administration, Public Law, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Public Finances, Fiscal Politics / Budgeting, Accounting - Business Administration, EU-Legislation
Page Range:159-170
No. of Pages:12
Keywords:Unia Europejska;strefa euro;saldo pierwotne;dług publiczny;
Summary/Abstract:Problem stabilizowania zadłużenia stał się szczególnie istotny obecnie w kontekście kryzysu ﬁnansowego w państwach strefy euro. Rodzą się pytania: czy państwa te są w stanie ustabilizować zadłużenie w ciągu najbliższych lat? czy obowiązujące obecnie traktatowe kryterium deﬁcytu sektora general government jest wystarczające do oceny sytuacji ﬁnansów publicznych, w świetle braku oceny jego struktury wskazującej na obciążenie budżetu bieżącymi kosztami obsługi długu? czy ocena poziomu salda pierwotnego (deﬁcytu pierwotnego) nie byłaby bardziej adekwatnym warunkiem weryﬁkacji bieżącego stanu ﬁnansów publicznych? W artykule tym autorzy dokonali analizy sytuacji ﬁnansów publicznych w krajach strefy euro z uwzględnieniem wybranych wskaźników budżetowych. Celem badania było wskazanie podstaw do oceny możliwości stabilizowania długu przez te kraje, a tym samym próba wskazania na możliwe odpowiedzi na powyższe pytania.

Poziom zadłużenia a wzrost gospodarczy i sytuacja ekonomiczna w nowych krajach członkowskich (UE-10) po akcesji do Unii Europejskiej

Poziom zadłużenia a wzrost gospodarczy i sytuacja ekonomiczna w nowych krajach członkowskich (UE-10) po akcesji do Unii Europejskiej
(Public debt levels vs. economic growth and macroeconomic performance in the new member states (EU-10) after the accession to the European Union)

Author(s):Edward Molendowski, Piotr Stanek
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Economy, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International relations/trade, EU-Accession / EU-DEvelopment, Public Finances
Page Range:171-183
No. of Pages:13
Keywords:Unia Europejska;zadłużenie;wzrost gospodarczy;PKB;
Summary/Abstract:Celem niniejszego artykułu jest prezentacja wyników analizy sytuacji gospodarczej w poszczególnych krajach UE-10 i ocena wpływu poziomu ich zadłużenia na wzrost gospodarczy. Analiza ta obejmuje swym zakresem cały okres ich członkostwa w Unii Europejskiej, tj. lata 2004–2013, uwzględniając zarówno lata wysokiego wzrostu sprzed kryzysu (lata 2004–2008), jak i okres zjawisk kryzysowych (lata 2009–2013). Hipotezę badawczą sformułowano następująco: nadmierny poziom zadłużenia w niektórych krajach wpływa negatywnie na osiągane tempo wzrostu produktu krajowego brutto (PKB). Konstrukcja artykułu została podporządkowana weryﬁkacji przyjętej hipotezy. W jego części pierwszej zaprezentowano krótki przegląd literatury dotyczącej związków między poziomem zadłużenia a wzrostem gospodarczym. W części drugiej przedstawiono sytuację gospodarczą w krajach UE-10 w okresie 2004–2014. Jest to jednocześnie niezbędny opis zmiennych wykorzystanych w badaniach empirycznych części trzeciej, w której z kolei za pomocą analizy korelacji oraz regresji panelowej wykazano zależności między poziomem zadłużenia i innymi podstawowymi wielkościami makroekonomicznymi a wzrostem gospodarczym. Artykuł kończą wnioski.

Budżet strefy euro: realistyczna propozycja czy utopia?

Budżet strefy euro: realistyczna propozycja czy utopia?
(The euro zone budget: a realistic proposal or an utopia?)

Author(s):Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Fiscal Politics / Budgeting, Accounting - Business Administration, EU-Legislation
Page Range:184-199
No. of Pages:16
Keywords:Unia Europejska;strefa euro;unia fiskalna;budżet strefy euro;unia gospodarcza;unia walutowa;
Summary/Abstract:Celem artykułu jest przeanalizowanie teoretycznych założeń integracji ﬁskalnej oraz propozycji rozwiązań ﬁskalnych dla strefy euro, jakie zostały zgłoszone przez polityków i analityków, oraz ocena szans ich wcielenia w życie. Na tle krótkiego przeglądu teorii wskazujących na rolę polityki ﬁskalnej dla sprawnego funkcjonowania obszaru wspólnej waluty omówiono główne problemy związane z polityką ﬁskalną w streﬁe euro. Następnie wskazano na główne elementy projektu unii ﬁskalnej przedstawionego w 2012 r. przez unijnych polityków. Oddzielnie przeanalizowano główne koncepcje budżetu strefy euro, jakie zgłosili ekonomiści w ostatnich latach, i dokonano ich oceny z punktu widzenia skuteczności, jak też realności wprowadzenia w życie. W ostatniej części wskazano warunki, których spełnienie zwiększyłoby efekty stabilizacyjne poszczególnych propozycji zasobów ﬁskalnych strefy euro. Tezą artykułu jest stwierdzenie, że najbardziej racjonalne ekonomicznie przeciwdziałanie przyszłym kryzysom strefy euro jest opcja centralnego budżetu strefy euro. Jest ona jednocześnie najtrudniejsza do wprowadzenia w życie. W tej sytuacji ogromne znaczenie dla zapewnienia stabilności unii gospodarczej i walutowej (UGW) w najbliższych latach ma konsekwentne przestrzeganie przez państwa członkowskie już istniejących zobowiązań ﬁskalnych (zwłaszcza Paktu na rzecz stabilności i wzrostu uzupełnionego o sześciopak, dwupak oraz pakt ﬁskalny).

Kryteria konwergencji w świetle kryzysu 2008+

Kryteria konwergencji w świetle kryzysu 2008+
(Convergence criteria after the 2008+ crisis)

Author(s):Magdalena Nawrot
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, Government/Political systems, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Fiscal Politics / Budgeting, EU-Legislation
Page Range:200-210
No. of Pages:11
Keywords:Unia Europejska;strefa euro;kryzys 2008;kryteria konwergencji;
Summary/Abstract:Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o skuteczność kryteriów konwergencji oraz przyczyny niewystarczającej zbieżności między państwami strefy euro. Przedstawiona będzie geneza kryteriów konwergencji oraz ich teoretyczne podstawy. Zaprezentowane zostaną doświadczenia pierwszej dekady funkcjonowania strefy euro, kiedy to kryteria konwergencji były niekiedy traktowane jedynie jako luźne wskaźniki. W celu odpowiedzi na pytanie, czy kryteria konwergencji są wystarczającymi oraz adekwatnymi warunkami członkostwa w streﬁe euro, analizie zostaną poddane najważniejsze przyczyny leżące u podstaw kryzysu 2008+ w Europie, zmiany w zarządzaniu gospodarczym strefą euro oraz najważniejsze koncepcje literatury przedmiotu. W efekcie możliwe będzie sformułowanie wniosków dotyczących skuteczności kryteriów konwergencji oraz nowych rozwiązań dotyczących zarządzania gospodarczego w streﬁe euro.

Niewypłacalność strefy euro a ryzyko grexit

Niewypłacalność strefy euro a ryzyko grexit
(Insolvency of the euro zone and grexit risk)

Author(s):Jacek Pera
Language:Polish
Subject(s):Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Fiscal Politics / Budgeting, Accounting - Business Administration, EU-Legislation
Page Range:211-222
No. of Pages:12
Keywords:Unia Europejska;strefa euro;unia fiskalna;grexit;
Summary/Abstract:Celem opracowania jest prezentacja problemu zadłużenia w streﬁe euro i jego wpływu na ryzyko opuszczenia przez Grecję strefy euro. Osiągnięcie celu oparto na omówieniu następujących zagadnień: 1) sytuacja ﬁskalna w państwach strefy euro; 2) ryzyko grexitu.

Reindustrialization or servitization: trade tendencies in the European Union internal market

Reindustrialization or servitization: trade tendencies in the European Union internal market
(Reindustrialization or servitization: trade tendencies in the European Union internal market)

Author(s):Adam A. Ambroziak
Language:English
Subject(s):Politics / Political Sciences, Politics, Economy, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation, Commercial Law
Page Range:225-240
No. of Pages:16
Keywords:European Union;reindustrialisation;servitization;EU internal market;
Summary/Abstract:Recently we have been hearing more and more often about the need of reindustrialization in the European Union. Following the period of fascination with the development of the service sector, European politicians started seeking a way to boost economic growth through support to industry. The challenge currently facing the EU is the future of the single internal market. On the one hand, it remains a viable tool of EU economic growth, which is politically reflected in the new internal market strategy for goods and services announced by the European Commission for 2015. On the other hand, after the period of economic crisis some Member States have intensified their protectionist attitudes. Based on the analysis of trade in goods and services in the EU internal market in the light of worldwide tendencies we will highlight the up till now trade trends within the EU and specific areas, in which the EU enjoys comparative advantages; we will also identify directions for further EU development taking account of economic challenges. The analysis confirms increasing importance of intra-EU trade in services. Nevertheless, it is hard to conclude that it happens at the cost of trade in goods as the extra-EU exports are clearly on an upward trend. This is more a confirmation of servitization of economic activities in the EU, especially with respect to trade, rather than a reflection of the need of reindustrialization.

Polityka handlowa Unii Europejskiej a strategia Europa 2020

Polityka handlowa Unii Europejskiej a strategia Europa 2020
(European Union trade policy and the Europa 2020 strategy)

Author(s):Aleksandra Nacewska-Twardowska
Language:Polish
Subject(s):Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation, Commercial Law
Page Range:241-251
No. of Pages:11
Keywords:Unia Europejska;polityka handlowa UE;strategia Europa 2020;
Summary/Abstract:Wspólna zewnętrzna polityka handlowa Unii Europejskiej powinna skupiać się na dwóch uzupełniających się aspektach. Z jednej strony jest to otwieranie rynków zagranicznych dla producentów europejskich, z drugiej zaś liberalizacja stosowanych w imporcie środków handlowych umożliwiających łatwiejszy dostęp do zasobów przy jednoczesnej dbałości o zachowanie odpowiedniej presji konkurencyjnej. Kierunek rozwoju wytyczony na początku XX w. jest nadal aktualny i wspierany w strategii Europa 2020. Czy zapowiadane zmiany, jakie mają objąć wspólną zewnętrzną politykę handlową, rzeczywiście następują? Jak Unia radzi sobie ze wspieraniem dostępu do rynków trzecich? I co z zapowiedzią zmniejszenia poziomu protekcjonizmu w samej Unii Europejskiej? W poniższym artykule zostanie podjęta próba odpowiedzi na te pytania. Wykorzystane zostaną informacje ze studiów literatury, a także dane statystyczne obejmujące wymianę handlową Unii Europejskiej.

Środki protekcji uwarunkowanej w Unii Europejskiej w świetle przemian w gospodarce światowej

Środki protekcji uwarunkowanej w Unii Europejskiej w świetle przemian w gospodarce światowej
(Contingency measures in the European Union in the light of changes in global economy)

Author(s):Małgorzata Czermińska
Language:Polish
Subject(s):Politics / Political Sciences, Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, Economic policy, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, Business Ethics, EU-Legislation
Page Range:252-264
No. of Pages:13
Keywords:Unia Europejska;rynek wewnętrzny UE;protekcja uwarunkowana;
Summary/Abstract:Celem artykułu jest charakterystyka środków protekcji uwarunkowanej stosowanych w Unii Europejskiej w kontekście zmian dokonujących się na jednolitym rynku wewnętrznym i w gospodarce światowej. W opracowaniu skupiono się na środkach ochrony przed nieuczciwym importem, w szczególności instrumentach antydumpingowych, gdyż te stosowane są najczęściej. Wykorzystana w opracowaniu metoda badawcza obejmuje analizę źródeł literaturowych, w tym aktów wtórnego prawa Unii Europejskiej oraz danych statystycznych dotyczących środków protekcji uwarunkowanej, a także praktykę gospodarczą.

Negocjacje handlowe Unia Europejska-Japonia - wyzwanie dla Unii Europejskiej w dostępie do japońskiego rynku

Negocjacje handlowe Unia Europejska-Japonia - wyzwanie dla Unii Europejskiej w dostępie do japońskiego rynku
(European Union-Japan trade negotiations: challenges for the EU in the access to the Japanese market)

Author(s):Grzegorz Mazur
Language:Polish
Subject(s):Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, Supranational / Global Economy, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation, Commercial Law
Page Range:265-278
No. of Pages:14
Keywords:Unia Europejska;Japonia;stosunki handlowe;handel międzynarodowy;bilateralna wymiana handlowa;
Summary/Abstract:W 2013 r. Unia Europejska rozpoczęła negocjacje z Japonią – jedną z największych światowych gospodarek i ważnym partnerem gospodarczo-handlowym UE na kontynencie azjatyckim. Celem rokowań jest kompleksowa umowa handlowa ustanawiająca między stronami strefy wolnego handlu nowego typu. Umowa ta jest zaliczana do grupy tzw. porozumień megaregionalnych, obejmujących swoim zasięgiem partnerów o dużym potencjale gospodarczym i mających znaczący wpływ na globalne przepływy handlowe i inwestycyjne. Celem artykułu jest identyﬁkacja najważniejszych wyzwań w zakresie zwiększenia dostępu do japońskiego rynku dla europejskich towarów, usług oraz inwestycji. W artykule podjęto próbę przedstawienia najważniejszych barier w dostępie do rynku Japonii z perspektywy europejskich przedsiębiorstw, co automatycznie pozwala na zestawienie najważniejszych wyzwań, przed jakimi stoją negocjatorzy Komisji Europejskiej.

Handel produktami high-tech - Unia Europejska na tle wybranych krajów

Handel produktami high-tech - Unia Europejska na tle wybranych krajów
(Trade in high-tech products: European Union in comparison to selected countries)

Author(s):Małgorzata Fronczek
Language:Polish
Subject(s):Politics, Economy, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International relations/trade, EU-Accession / EU-DEvelopment, Globalization
Page Range:279-290
No. of Pages:12
Keywords:Unia Europejska;produkty high-tech;handel międzynarodowy;
Summary/Abstract:W literaturze przedmiotu mówi się obecnie o nowym etapie w rozwoju gospodarki światowej, tj. gospodarce opartej na wiedzy, w której ogromne znaczenie ma rozwój nowoczesnych technologii. Wydaje się, że efektem tego kierunku rozwoju powinna być zmiana struktury towarowej handlu międzynarodowego, polegająca na wzroście obrotów i udziału w nim produktów zaawansowanych technologicznie. Konkurowanie na tym rynku jest niewątpliwie sporym wyzwaniem dla poszczególnych państw. Warto zatem przyjrzeć się, jaki jest udział produktów high-tech w handlu zagranicznym Unii Europejskiej oraz (dla porównania) innych wybranych krajów, a także jak ten udział zmieniał się w okresie ostatnich czternastu lat.

Konsekwencje umowy handlowej Unia Europejska-Republika Korei dla wymiany handlowej w sektorze high-tech

Konsekwencje umowy handlowej Unia Europejska-Republika Korei dla wymiany handlowej w sektorze high-tech
(The free trade agreement between the European Union and the Republic of Korea and its consequences for trade in high-tech goods)

Author(s):Bartosz Michalski
Language:Polish
Subject(s):Politics, Economy, Law, Constitution, Jurisprudence, National Economy, Supranational / Global Economy, Business Economy / Management, International relations/trade, Law on Economics, EU-Accession / EU-DEvelopment, EU-Legislation, Commercial Law
Page Range:291-304
No. of Pages:14
Keywords:Unia Europejska;Republika Korei;handel międzynarodowy;produkty high-tech;
Summary/Abstract:Współczesny regionalizm przestaje być procesem, w który zaangażowane są głównie kraje rozwijające się. Coraz częściej pojawiają się w jego ramach gospodarki wysoko rozwinięte (np. Stany Zjednoczone, Kanada, Unia Europejska, Japonia, Korea Południowa, Australia), dla których takie działanie stanowi możliwość określenia priorytetowych dziedzin (tzw. narzucenia agendy, agenda setting) na drodze ku liberalizacji handlu i tym samym wskazania dróg jego dalszej ewolucji podporządkowanej narodowym lub wspólnie podzielanym interesom. Na tym tle umowa handlowa zawarta między Unią Europejską a Republiką Korei (Koreą Południową) stanowi porozumienie nowej generacji warte bliższej analizy. Rozważania obejmują syntetyczny przegląd głównych motywów jej zawarcia wraz z odniesieniem do wybranych badań, określenie celu oraz hipotez roboczych oraz prezentację wyników analizy w odniesieniu do zmian, jakie miały miejsce w trakcie pierwszych kilku lat jej obowiązywania w obrębie handlu towarowego, w tym w szczególności dóbr zaawansowanych technologicznie (high-tech).

Back to list

Unia Europejska wobec wyzwań przyszłości. Aspekty prawne, finansowe i handlowe The European Union and the challenges of the future. Legal, financial and commercial aspects

Przemiany instytucjonalne w Unii Europejskiej na przykładzie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa

Przemiany instytucjonalne w Unii Europejskiej na przykładzie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (Institutional changes in the European Union on the example of the Common Foreign and Security Policy)

Ocena polityki Unii Europejskiej w zakresie sankcji - przykład Islamskiej Republiki Iranu

Ocena polityki Unii Europejskiej w zakresie sankcji - przykład Islamskiej Republiki Iranu (Evaluation of the European Union policy on sanctions: an example of the Islamic Republic of Iran)

Wpływ traktatowych rozwiązań Unii Europejskiej na organizację procesów gospodarczych w Polsce (w kontekście zasady społecznej gospodarki rynkowej)

Uprawnienia Komisji Europejskiej do wydawania aktów delegowanych i wykonawczych - wpływ na funkcjonowanie urzędów krajowych na przykładzie Głównego Urzędu Statystycznego

Jednolity patent europejski - największe współczesne wyzwanie prawa Unii Europejskiej?

Jednolity patent europejski - największe współczesne wyzwanie prawa Unii Europejskiej? (Unitary European Patent: the biggest contemporary challenge of European Union law?)

Prawne i gospodarcze wyzwania związane z wprowadzeniem systemu jednolitej ochrony patentowej

Prawne i gospodarcze wyzwania związane z wprowadzeniem systemu jednolitej ochrony patentowej (Legal and economic challenges resulting from the European unitary protection)