III. Rodna perspektiva - Pravoslavna tradicija
III. Gender perspective - Orthodox tradition

Author(s): Milica Bakić-Hayden, Marija Grujić
Subject(s): Christian Theology and Religion, Anthropology, Gender Studies, Theology and Religion, Eastern Orthodoxy, Sociology of Religion
Published by: Transkulturna Psihosocijalna Obrazovna Fondacija (TPO Foundation)
Keywords: Orthodox tradition; Gender studies; anthropology; Orthodox-Christian tradition;
Summary/Abstract: ojam antropologije u pravoslavno-hrišćanskoj tradiciji odnosi se na hrišćansko učenje o čoveku, njegovoj ličnosti i prirodi, a u širem kontekstu Božijeg plana i na ljudsko spasenje, pa se u tom smislu razlikuje od upotrebe ovog termina kao naučne discipline. Shodno biblijskom otkrovenju, ljudsko biće ili čovek (anthropos) stvoren je po obličju Božijem, kao slika Njegova. Tako u knjiizi Postanja Starog zaveta čitamo: I stvori Bog čovjeka po o b lič ju svojemu, po obličju Bozijemu stvori ga; m uško i žen sko s tv o ri ih (Post.1, 26-27). Čovek - a vidimo da to znači i muškarac i žena - podjednako u sebi nose lik Božiji. Ne kaže se, po rečima jedne savremene pravoslavne teologinje, da su "muškost i ženskost aspekti samog Božijeg bića ili da ono što znači biti stvoren po liku Božijem jeste biti muško ili žensko. Naprosto i jednostavno se kaže da su oboje, i muškarac i žena, podjednako stvoreni po liku Božijem". To s jedne strane znači da je nemoguće proniknuti u dublji smisao čovekove prirode van njegovog odnosa sa Bogom, a sa druge, nemoguće razumeti taj odnos u celosti ako se on ne sagledava u svom muško-ženskom kompleksu. Pošto se na hrišćanskom istoku o tom odnosu često govori(lo) kao o 'učestvovanju u Bogu' - koje nije "samo intelektualno saznanje, već stanje celokupnog ljudskog bića, preobraženog blagodaću, i slobodno sadejstvovanje sa njom naporom i voljom uma" - zbunjujuće deluje istorijska stvarnost u kojoj se o ovoj posebnoj čovekovoj privilegiji govorilo skoro isključivo sa stanovišta muškog iskustva. To ne samo da je ishodilo svojevrsnim redukcionizmom u teorijsko-teološkom smislu, nego i raznim oblicima podređivanja, nipodaštavanja i diskriminacije žene u njenoj praktično-istorijskoj realnosti.

• Details
• Contents