BAHATTİN AKŞİT - LAİKLEŞME TİPOLOJİSİ
BAHATTİN AKŞİT - TYPOLOGY OF SECULARIZATION

Author(s): Merve Kılıç
Subject(s): Sociology, Politics and religion, Sociology of Religion
Published by: Oku Okut Yayınları
Keywords: secularization processes; social structures; Secularization;
Summary/Abstract: Sosyoloji, tarihsel süreçte toplumu anlamaya çalışırken, tarihsel kırılmalara bağlı olarak beraberinde pek çok olguyu ve kavramı da incelemek zorunda kalmıştır. Bunu yaparken de toplumda sürekli değişime uğrayan sosyal, siyasal ekonomik, kültürel ve dini olgular sosyolojinin kavramsal çerçevesini hem genişletmiş hem de derinleştirmiştir. Özellikle sanayi devrimi gibi büyük kırılmalar, temel kavramların da evrilmesine neden olmuştur. Laikleşme, modernleşme, sekülerleşme gibi kavramlar (Güngör, 2023) da tarihsel kırılmanın ışığında toplumsal yapıdaki dönüşümlerin ve buna bağlı değişimlerin anlaşılmasında önemli araçlar haline gelmiştir. Modernleşmeyle birlikte aklın ön plana çıkması, rasyonelleşmenin artması, dine dayalı otoritenin zayıflaması laikleşmeyi teşvik etmiştir. Kavramlar tarihsel süreçten bağımsız değildir. Bu nedenledir ki sosyolojide bazen kavram aynı kalsa da olgular değişmiştir. Bu bağlamda, modernleşmeden günümüze kadar laiklik kavramı da değişen toplumsal, siyasal ve kültürel bağlamlara göre farklı biçimlerde yorumlanmış ve uygulanmıştır. Bununla birlikte Laiklik ve laiklik ideolojisi birbirinden ayrı olarak değerlendirmek de mümkündür. Zira modernleşme ile ortaya çıkan “dinle araya mesafe konulması” fikri toplumların siyasal, sosyal ve kültürel yapılarında köklü değişimlere yol açmıştır. Laiklik, başlangıçta “din ve devlet işlerinin ayrılması” (Altındal, 1986, 11) anlamına gelirken, zamanla toplumsal yaşamın çeşitli alanlarında bir ideoloji olarak dinin hayattaki rolünün azalması ve bireylerin daha seküler bir dünya görüşü benimsemesi şeklinde de genişlemiştir

• Details
• Contents