İnsan Olan ve İnsan Olmayan Arasında: Frankenstein’ın Posthümanizme Dair Düşündürdükleri
Between the Human and the Non-Human: Frankenstein's Arising From Posthumanizm

Author(s): Evren Akaltun Akan
Subject(s): Film / Cinema / Cinematography, British Literature
Published by: Transnational Press London
Keywords: Frankenstein; posthumanism; Mary Shelley; prometheus; cinema; sequence; theater; novel;
Summary/Abstract: Mary Shelley’nin Frankenstein; Ya da Modern Prometheus (Frankenstein; or, Modern Prometheus 1818) romanının uyarlamaları; sinema, dizi, tiyatro ve türlü kurmaca biçimlerinde günümüze kadar defalarca karşımıza çıkmış ve her daim ilgi çekmiştir. 2011 yılında İngiliz yönetmen Danny Boyle’un Royal National Theatre için yönettiği ve 2020 de dâhil olmak üzere zaman zaman seyirciye gösterimi yapılan uyarlama ise belki de en ilgi çekici Frankensteinuyarlamasıdır. Çünkü Dr. Victor Frankenstein’ı canlandıran aktör Johnny Lee Miller ile Frankenstein’ın yaratığını canlandıran Benedict Cumberbatch, ilk gösterimden sonra rolleri değişirler; yaratık rolündeki Cumberbatch bu sefer doktoru canlandırır, doktoru canlandırmış olan Miller ise yaratık rolüne bürünür. Yönetmenin ve yapımcıların bu tercihi manidardır ve romanın ana fikrini verme konusunda yapılmış ustaca bir hamledir. Gerçekten de romanda insan olanla insan olmayanı ayıran çizgi o denli belirsizdir ki, romanın sonuna kadar insan olmanın ne demek olduğunu sorgularız. İnsanı insan yapan sınırların, ancak kendi öznelliğimizin dışına uzanıp “insan-dışı” ile buluştuğumuzda ya da bazen insan-dışını anlayabildiğimizde belirlenebileceğini hissederiz. Dolayısıyla, kısa fakat oldukça derin olan Frankenstein romanı yalnız insan olgusunu, sınırlarını sorgulamamıza olanak sağlamaz; insan sonrasını düşünmek konusunda da bize eşsiz bir düşünsel zemin sağlar. Mary Shelley

• Details
• Contents