Nieoczywistość biografii jako przedmiot badań pedagoga
Non- obviousness of biography as a research subject of a pedagogue

Summary/Abstract: The aim I set for myself is to reveal what connects the main areas of biography research - literary and social - and to show what importance for upbringing, as well as for biographical research carried out in the field of pedagogy, are attempts to combine them. Problem and research methods: The main problem was formulated as the question: What makes a biography non-obvious? Another problems: What analytical categories relating to biography best capture this non-obviousness? What is the specificity of studying biography by educators and how do such analyzes differ from sociological or literary studies? The main method is to analyze the concepts that make up the research field and the relationships between them. In the first part of the article, I outline the relationship between biography and the construction of narrative identity, in order to show the way of understanding key concepts, such as narrative or story, as they constitute a specific basis for an attempt to grasp the meanings and dimensions of the title non-obviousness of a biography. Then I analyze the phenomena essential for the construction of identity: secrets, existential crises, trajectories or epiphanies. The next step is the analysis of categories such as the internal structure of life, as well as the image of life, ready biography, biography in interaction and autonomous biography. In the second part of the article, based on the concept of biography by Duccio Demetrio, I consider the specificity of pedagogical studies on the phenomenon of biography. The article concludes with conclusions on the specificity of pedagogical research on biographies and their relationship with therapeutic activities. As a result of the analysis, I come to the conclusion that the non-obviousness of the biography comes from the individual way of experiencing it. It is a set of features, a result of specific events, choices made, and at the same time a consequence of answering important existential questions. The aforementioned phenomena that are crucial for the construction of identity-occurrences are of particular use in its analysis. The pedagogical study of biography is different from sociological or literary analyzes, it turns out to be work with the collected biographical materials as well as with another human being and has, apart from cognitive values, a therapeutic dimension. Celem jaki autorka stawia przed sobą jest wydobycie tego, co łączy główne obszary badań nad biografiami -literacki i społeczny -a także ukazanie jakie znaczenie dla wychowania, a także dla uprawianych na gruncie pedagogiki badań biograficznych mają próby ich łączenia. Główny problem sformułowany został jako pytanie: Co czyni biografię nieoczywistą? Inne pytania badawcze: Jakie kategorie analityczne odnoszące się do biografii pozwalają najlepiej uchwycić ową nieoczywistość? Na czym polega specyfika badania biografii przez pedagogów i czym różnią się takie analizy od studiów socjologicznych czy literackich? Główną metodą jest analiza pojęć składających się na pole badawcze i relacji między nimi. W pierwszej części artykułu zarysowuję związki między biografią, a konstruowaniem tożsamości narracyjnej, aby w następnej kolejności ukazać sposób rozumienia kluczowych pojęć, takich jak narracja czy opowieść, stanowią one bowiem swoistą podstawę dla próby uchwycenia znaczeń i wymiarów tytułowej nieoczywistości. Następnie analizuję zjawiska mające kluczowe znaczenie dla konstruowania tożsamości: tajemnice, kryzysy egzystencjalne, trajektorie czy epifanie. Kolejnym krokiem jest analiza takich kategorii jak wewnętrzna struktura życia, a także obraz życia, biografia gotowa, biografia w interakcji oraz biografia autonomiczna. W drugiej części artykułu wspierając się koncepcją biografii autorstwa Duccio Demetrio zastanawiam się nad specyfiką pedagogicznych studiów nad tym fenomenem. Artykuł kończą wnioski dotyczące specyfiki pedagogicznych badań nad biografiami i ich związków z działaniami o charakterze terapeutycznym. W wyniku podjętej analizy sformułowany został wniosek, że nieoczywistość biografii wynika z indywidualnego sposobu jej przeżywania. Jest zespołem cech, skutkiem określonych wydarzeń, dokonanych wyborów, a zarazem konsekwencją odpowiedzi na istotne, egzystencjalne pytania. Szczególne zastosowanie w jej analizie mają wymienione wcześniej, kluczowe dla konstruowania tożsamości-zjawiska. To one decydują o nieoczywistości biografii.Pedagogiczne badanie biografii jest odmienne od analiz socjologicznych czy literackich, okazuje się być pracą tyleż ze zgromadzonymi materiałami biograficznymi co z drugim człowiekiem i ma poza walorami poznawczymi, wymiar terapeutyczny.

• Details
• Contents