NORMATYWNE I NIENORMATYWNE TEORIE PROFESJONALNOŚCI
NORMATIVE AND NON-NORMATIVE THEORIES OF PROFESSIONALISM

Summary/Abstract: The article begins with a presentation of the difference between a dictionary meaning in Polish and a theoretical understanding of the adjective "professional". In English literature, "professional" comes from "profession", which – in a traditional approach – is considered to be an exceptional occupation. Sociology of profession (that analyses the processes of professionalisation) emerged in many countries. In Poland, issues related to organization of professional work, professional development of people etc. are mainly dealt with by the sociology of work and the pedagogy of work. The author of the article presented selected theories of professionality, suggesting the possibility of their use as a source of inspiration for empirical research. She divided them into "normative" and "non-normative" standpoints. Normative standpoints define the features which should be fulfilled by occupations that aspire to be professional and non-normative standpoints describe the conditions of professional activity. Artykuł rozpoczyna się od przedstawienia różnicy między słownikowym (znaczenie w języku polskim) a teoretycznym rozumieniem przymiotnika „profesjonalny”. W literaturze anglojęzycznej „profesjonalny” pochodzi od „profesji”, uznawanej – w tradycyjnym ujęciu – za zawód szczególny. W wielu krajach wyodrębniła się socjologia profesji, analizująca procesy profesjonalizacji. W Polsce zagadnieniami związanymi z organizacją pracy zawodowej, rozwojem zawodowym człowieka itp. zajmuje się głównie socjologia pracy i pedagogika pracy. Autorka przedstawia w artykule wybrane teorie profesjonalności, sygnalizując możliwość ich wykorzystania jako źródła inspiracji w badaniach empirycznych. Dokonała ich roboczego podziału na stanowiska „normatywne” i „nienormatywne”. Stanowiska normatywne określają cechy, które winny spełniać zawody aspirujące do miana profesji, nienormatywne opisują warunki działania profesjonalnego.

• Details
• Contents