System szkolnictwa wyższego w II Rzeczypospolitej i jego wpływ na funkcjonowanie uczelni polskich po 1945 roku
The system of higher education in the Second Polish Republic and its impact on the functioning of Polish universities after 1945

Summary/Abstract: Szkolnictwo wyższe w okresie II Rzeczypospolitej miało autonomię, pozostawiającą najważniejsze decyzje w rękach środowiska akademickiego. Nauka w uczelniach, zarówno państwowych, jak i prywatnych była płatna, a system wsparcia socjalnego skromny. Ten stan rzeczy wraz z niedostatkami budżetu państwa wpływał na dość ograniczony rozwój szkolnictwa wyższego oraz jego komercyjne sprofilowanie. Po 1945 r. dokonano upaństwowienia i scentralizowania szkolnictwa wyższego. Poddanie kierunków jego rozwoju odgórnemu, dyrektywnemu planowaniu, znaczne powiększenie jego rozmiarów oraz powiązanie nauki z gospodarką narodową miały sprostać potrzebom industrializującego się w przyśpieszonym tempie państwa. Zostało silne zideologizowane, poddane kontroli czynników partyjnych. Pomimo zmian, jakie się dokonały w systemie szkolnictwa wyższego do początku lat 50., wiele elementów odziedziczonych po okresie przedwojennym przetrwało jednak także w późniejszym okresie.

• Details
• Contents